رویکردهای اختیارگرایان در پاسخ به استدلال شانس

اختیارگرایان، معتقدند تنها در یک جهان نامتعیّن است که می‌‌توان انسان را دارای ارادۀ آزاد  دانست‌‌، اما نامتعیّن بودن جهان منجر به شانسی و اتفاقی شدن امور آن و نفی ارادۀ آزاد می‌شود. بنابراین، «استدلال شانس» مهم‌ترین مشکل اختیارگرایان است. پاسخ‌‌های آنان در برابر صورت‌‌بندی تبیینی این استدلال را به سه دسته می‌‌توان تقسیم کرد. دسته اول، به مصادره به مطلوب بودن این استدلال قائلند و تبیین تقابلی را تنها برای انتخاب‌‌های متعیّن ممکن می‌‌دانند و طلب آن را از موقعیت‌های نامتعیّن، غیر منطقی و دوری می‌‌دانند. گروه دوم، باور دارند با این ‌که برای انتخاب‌‌های نامتعیّن تبیین تقابلی نداریم، اما می‌‌توان آزادی کُنش‌گر در انتخاب‌‌های نامتعیّن را با تبیین غیر تقابلی توضیح داد. دسته سوم، با ارائهٔ مثال‌هایی در صدد ارائهٔ تبیین تقابلی برای برخی از انتخاب‌‌های نامتعیّن بر‌آمده‌اند؛ در این صورت، شانسی دانستن انتخاب‌‌های نامتعیّن و نفی ارادۀ آزاد در چنین شرایطی رد می‌‌شود. در این مقاله بعد از مقدمه‌‌ای در باب چیستی اِشکال شانس، به انواع صورت‌‌بندی آن و پاسخ‌های اختیارگرایان به صورت تبیینی این استدلال پرداخته و در نهایت‌‌، به این نتیجه می‌‌رسیم که اختیارگرایان از عهدهٔ پاسخ به این اِشکال بر نیامده‌‌اند و «اِشکال شانس» هنوز به صورت چالشی حل ناشده پیشِ روی آنهاست.

کلیدواژه ها:

اختیار‌‌گرایی‌‌ ، ارادۀ آزاد ، استدلال شانس‌‌ ، تعین‌‌گرایی‌‌ ، تبیین تقابلی