طراحی و اعتباریابی الگوی بازمهندسی فرآیندهای آموزشی دانشگاه (رویکرد سازمان ناب) <br> dor:۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۴۲۳۴۶۲۱.۱۳۹۹.۱۰.۳۹.۱۳.۵

در چند دهه گذشته رویکرد ناب به عنوان یک روش بهینه سازی و بهبود مستمر فرآیندهای سازمانی شناخته شده است که در صورت استقرار موفقیت­آمیز آن، توسعه پایدار سازمان­ها از طریق بهبود مستمر فرآیندها و رضایت مشتریان فراهم می­شود. هدف پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی بازمهندسی فرآیندهای آموزشی دانشگاه براساس الزامات سازمان ناب با استفاده از رویکرد پژوهشی آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی، جامعه آماری متشکل از خبرگان و مسئولان اجرایی دانشگاهی مرتبط با فرآیندهای آموزشی دانشگاه بود که تعداد ۱۸ نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب و به صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفته­اند. برای تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل مضمون (تم) و برای اطمینان از روایی پژوهش، از روش بررسی توسط اعضاء (مصاحبه شوندگان) و چند سویه­نگری منابع داده ها و برای محاسبه پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و پایایی توافق درون موضوعی (توافق بین دو کدگذار) استفاده گردید. تحلیل داده های کیفی نشان داد، تعداد ۴۷ کد توصیفی(مضمون سازمان دهنده) شناسایی شد که نهایتا به ۷ تم اصلی (مضمون فراگیر) شامل فرآیندهای تدوین برنامه کلان آموزشی دانشگاه، گسترش کمی و کیفی آموزشی دانشگاه، تدوین و بازنگری برنامه درسی، شناسایی، جذب، گزینش، پذیرش و ثبت­نام دانشجویان، یاد­­­­­­­­دهی و یادگیری، نظارت و تضمین کیفیت یاددهی/یادگیری و فرآیند دانش­آموختگی و ارتباط با دانش­آموختگان تبدیل گردید. در بخش کمی پژوهش، برای اعتباریابی الگو از روش­های روایی محتوایی(CVR) و(CVI) و بررسی روایی آزمون ساخته شده از طریق روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی) با استفاده از تحلیل مسیر و نرم افزار آماری لیزرل استفاده شد. نتایج نشان داد هر یک از ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده الگوی بازمهندسی فرآیندهای آموزشی دانشگاه براساس الزامات سازمان ناب از اعتبار مناسبی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

الگو ، فرآیند ، فرآیندهای آموزشی دانشگاه ، بازمهندسی ، رویکرد سازمان ناب ، کسب و کار