بررسی اثر اندازه میوه و موقعیت آن روی تاج درخت بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی، کربوهیدرات و ترکیبات زیست فعال پرتقال تامسون ناول (Citrus sinensis cv. Thomson Navel)

میوه مرکبات سرشار از ترکیبات زیست فعال متعدد و مفیدی شامل ویتامین ث، ترکیبات فنلی، انواع فلاوونوئیدها، کاروتنوئیدها و قندها هستند که ارزش غذایی و آنتی­اکسیدانی بالایی دارند. موقعیت میوه روی تاج پوششی درخت و اندازه میوه تاثیر بسزایی در کیفیت و کمیت این ترکیبات در مرکبات دارد. به­همین منظور این پژوهش با هدف بررسی میزان تاثیر موقعیت میوه روی تاج درخت و اندازه میوه بر خصوصیات مورفوفیزیولوژی و بیوشیمیایی میوه­ پرتقال تامسون ناول (Citrus sinensis cv. Thomson Navel) انجام شد. در آزمایش اول میوه­ها با اندازه­ متوسط و یکنواخت از دو موقعیت داخل و خارج تاج درخت برداشت شدند و در آزمایش دوم میوه­ها پس از برداشت به سه اندازه­ کوچک، متوسط و بزرگ گروه­بندی شدند. سپس وزن، حجم، طول و عرض میوه، رنگ پوست، ضخامت پوست، میزان عصاره، درصد ماده خشک، TA، TSS، TSS/TA، کلروفیل و کاروتنوئید کل، ظرفیت آنتی­اکسیدانی، میزان فنل­کل، ویتامین ث، قند کل و قندهای احیاکننده به­طور جداگانه در پوست و گوشت میوه ارزیابی و هم­چنین ارزیابی حسی نیز انجام شد. نتایج نشان داد که میوه­های برداشت شده از خارج تاج درخت سطح بالاتری را در شاخص­های حجم میوه، ضخامت پوست،TSS/TA ، میزان a*، CCI، ظرفیت آنتی­اکسیدانی پوست و قند کل پوست دارا بودند و در مقابل، میزان TA، L*، C، h° و b* در میوه­های داخل تاج بالاتر بود. هم چنین نتایج نشان داد که اندازه میوه بر شاخص­های فیزیکی میوه، میزان CCI و h°، میزان عصاره و درصد ماده خشک تاثیر معنی­داری داشت اما این میوه­ها در صفات کیفی و شیمیایی تفاوت معنی داری را نشان ندادند. به طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که میوه پرتقال با موقعیت خارج از تاج و اندازه بزرگ افزایش معنی­داری در محتوای عصاره، میزان حجم واقعی، میانگین قطر میوه، عطر، طعم و شیرینی در مقایسه با موقعیت داخل تاج با اندازه کوچک دارد.

کلیدواژه ها:

پرتقال ، رنگدانه ی پوست ، ظرفیت آنتی اکسیدانی ، کربوهیدرات ، موقعیت میوه