تاثیر سوسک های سرگین خوار در برداشت سرگین بز و پراکنش ثانویه بذور در مراتع نیمه استپی- شهرکرد

تحقیق حاضر جهت مطالعه تاثیر عملکرد سوسک های سرگین خوار در برداشت سرگین دام و پراکنش ثانویه بذور در مرتع تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در قالب طرح کامل تصادفی در فصل تابستان انجام گرفت. بدین منظور توری های با اندازه سوراخ های بزرگ و کوچک و کود دامی بز در شش حالت با شش تکرار به عنوان تیمار های مطالعه (حضور کلیه سوسک ها- عدم حضور سوسک- حضور اقامت گرها و تونل گرها، عدم حضور غلتان گرها- حضور اقامت گرها، عدم حضور تونل گرهاو غلتان گرها- حضور اقامت گرها، حضور غلتان گرهای کوچک و تونل گرهای کوچک، عدم حضور تونل گرها و غلتان گرهای بزرگ- حضور اقامت گرها و غلتان گرهای کوچک، عدم حضور تونل گرها، عدم حضور غلتان گرهای بزرگ) انتخاب شدند. جهت سنجش کارکرد اکولوژیکی این حشرات در انتقال بذور از مهره های پلاستیکی در سه اندازه به عنوان بذر تقلیدی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد سوسک سرگین خوار در برداشت کود مربوط به حالتی بود که احتمال حضور سوسک های اقامت گر، عدم حضور تونل گرها و غلتان گرهای بزرگ و همچنین حضور تونل گرهای کوچک و غلتان گرهای کوچک وجود داشت. ۰۲/۳۴ درصد کل کود به کار رفته، جابه جا شده بود. حداقل مقدار سرگین جابه جا شده مربوط به حالت شاهد (عدم حضور سوسک، ۰۴۰/۰) و حالتی که احتمال حضور سوسک های اقامت گر، تونل گرهای بزرگ و کوچک و همچنین عدم حضور غلتان گرهای بزرگ و حضور غلتان گر های کوچک (۰۶/۲۵) مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین و کمترین بذر جابه جا شده توسط سوسک ها به ترتیب بذور با اندازه کوچک (۴۰/۲۴ درصد)، بذور اندازه متوسط (۷۳/۳ درصد) و بزرگ (۴۰/۱ درصد) بود. به طورکلی این حشرات در برداشت سرگین دام و پراکنش ثانویه بذور نقش مهمی ایفا می کنند که باتوجه به تاثیر فاکتور های متعدد در عملکرد این حشرات، نیاز به مطالعات بیشتر طی فصول مختلف سال و همچنین بررسی عملکرد این حشرات در سرگین دام های مختلف که از پوشش گیاهی مراتع تغذیه می کنند، می باشد.

کلیدواژه ها:

Seeds dispersal ، Dung beetle ، Live stocks dung ، Shahrekord rangelands. ، توزیع بذور ، سرگین علف خواران ، استقرار بذر ، مراتع شهرکرد