بررسی وجود آشوب در جریان رودخانه ای در مقیاس های زمانی مختلف

گاهی اوقات ممکن است برای بررسی تاثیر جریان در انتقال نقطه ای رسوبات یا انتقالی آنی آلودگیها مجبور به استفاده از تغییرات جریان در مقیاس ثانیه ای باشیم. در مقابل گاهی اوقات برای برخی از طراحیها ممکن است نیاز به بررسی جریان در مقیاس صد سال و یا بیشتر داشته باشیم. بررسی وجود خصوصیات مختلف در مقیاسهای گوناگون زمانی و مکانی در رودخانه ها یکی ازچالشهای مهم علم هیدرولوژیکی در سالهای اخیر بوده است. از آنجا که متغیرهای زیادی بر این پدیده اثر می گذارد، از این رو اغلب نگرشی تصادفی به این پدیده بوده است و اکثر مطالعات به این سمت هدایت شده اند. البته مطالعات اخیر نشان داده اند که با بکارگیری تحلیلهای متعین غیر خطی و آشوبی پویا می توان به طور تقریبی جریان رودخانه ها را حاصل از یک سری فرایند محدود غالب فرض نمود. با صرف نظر کردن از دیدگاه اخیر، این مطالعه سعی در بررسی رفتار فرایند جریان رودخانه ای در مقیاسهای زمانی مختلف داشته و با تحلیل جریان رودخانه آنکوپاگر در چهار مقیاس 15 دقیقه ای ، ساعتی، روزانه و هفتگی به بررسی مقیاس زمانی در رفتار فرایند این رودخانه ها پرداخته است. در اینجا برای مقایسه رفتار رودخانه در مقیاسهای مختلف از شاخص بعد همبستگی استفاده گردیده است. تحلیلهای انجام پذیرفته نشان می دهد که جریان در مقیاسهای زمانی کوچک (15 دقیقه ای) رفتاری کاملاً آشوبی و در مقیاسهای زمانی بزرگ (هفتگی) رفتاری کاملاً تصادفی و در مقیاسهای میانی رفتاری بین این دو از خود نشان میدهد.

کلیدواژه ها:

مقیاس زمانی ، جریان رودخانه ای ، رفتار تصادفی و آشوبی ، بعد همبستگی