پهنه بندی توانمندی های استان قزوین به منظور کشت انگور

امروزه کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید به طوری که می توان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان پذیر نیست. استان قزوین به لحاظ شرایط محیطی و اقلیمی یکی از قطب های اصلی تولید انگور در کشور محسوب می شود. بر این اساس در مطالعه حاضر جهت شناخت توانمندی های اقلیمی این استان در کشت و تولید انگور با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. در این رابطه با استفاده از مشخصه های مکانی همچون شیب، کاربری اراضی و عمق خاک و متغیرهای هواشناختی متعلق به ۳۴ ایستگاه هواشناسی واقع در منطقه موردمطالعه و استان های پیرامون آن استخراج شده به محیط ArcGIS منتقل گردید و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شدند. آنگاه اولویت اهمیت هر یک از پارامتر در تولید انگور، اراضی استان قزوین از لحاظ میزان مطلوبیت برای عمل آوری این محصول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که از لحاظ دما بیش ترین محدودیت مربوط به مراحل گریه مو و رشد جوانه ها و از لحاظ بارش بیش ترین محدودیت مربوط به مراحل گل دهی، گرده افشانی و تشکیل میوه است. از نظر رطوبت نسبی ۳۱% از استان دارای شرایط محدودیت متوسط و ۶۸% محدودیت نسبتا شدید مواجه می باشد. به لحاظ شیب شرایط متفاوتی حاکم می باشد به طوری که یک سوم در شیب بیش از ۱۶% و بیش از نیمی از منطقه در شیب های کم تر از ۸% قرار دارند. نتایج کاربری اراضی نمایانگر آن است که ۹۵% اراضی بدون محدودیت و یا محدودیت کم هستند. عمق کم خاک باعث گردیده است تا تقریبا نیمی از استان با محدودیت شدید و نسبتاشدید مواجه باشد. همچنین نتایج حاکی از آن است که در بین پارامترهای تاثیرگذار در کشت انگور به ترتیب اقلیم، عمق خاک، شیب و کاربری بیشترین اهمیت را دارند. نتایج پهنه بندی نهایی نشان داد ۹/۵۹% از مساحت قزوین در وضعیت نامناسب ۱/۴۰% در وضعیت مناسب جهت کشت انگور قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها:

استان قزوین ، آب وهوا ، انگور ، پهنه بندی ، سامانه اطلاعات جغرافیایی