بررسی دینامیک شکلهای شیمیایی سیلیسیم در خاک آهکی و اثر آن بر فراهمی فسفر

به منظور بررسی دینامیک شکلهای شیمیایی سیلیسیم در خاک آهکی و اثر آن بر مقدار جذب فسفر گندم تحت تاثیر تیمارهای سیلیسیم و باکتریهای حل کننده فسفات در شرایط کمبود فسفرمحلول خاک، این آزمایش در قالب طرح کاملاتصادفی با دو فاکتور شامل چهار سطح سیلیسیم (صفر، ۱۵۰، ۳۰۰، (۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم سیلیسیم از منبع اسیدسیلیسیک و سه سطح باکتری (عدم تلقیح باکتری، باسیلوس و سودوموناس) در سه تکرار در گلخانه موسسه تحقیقات خاک و آب اجرا شد. اثرات تیمارها بر وزن خشک اندام هوایی و ریشه گندم، جذب سیلیسیم و فسفر اندام هوایی اندازه گیری شد. همچنین شکلهای شیمیایی سیلیسیم در خاک منطقه ریزوسفر و غیرریزوسفر و مدلهای رگرسیونی متغیرها، مورد بررسی قرار گرفت تا امکان درک بهتری از مکانیسمهای این فرآیند حاصل شود. نتایج نشان داد که وزن خشک اندام هوایی گندم در اثر کاربرد توام سیلیسیم و باکتری، ۳/۵ برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. کاربرد سیلیسیم به تنهایی (سطح ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم) موجب افزایش ۲/۳ برابری غلظت فسفر اندام هوایی گندم، نسبت به تیمار شاهد شد. اما کاربرد توام (سطح ۶۰۰ میلی گرم سیلیسیم بر کیلوگرم و باکتری سودوموناس)، غلظت فسفر اندام هوایی گندم را به مقدار ۴ برابر نسبت به تیمار شاهد، افزایش داد. مطابق با مدل رگرسیونی بدست آمده، جذب فسفر اندام هوایی، متاثر از مقدار سیلیسیم تبادلی در منطقه ریزوسفر بود و بر طبق ضریب تبیین، ۳۲ درصد اثر افزایشی داشت.

کلیدواژه ها:

اسیدسیلیسیک ، باکتریهای محرک رشد گیاه ، عصاره گیری متوالی سیلیسیم ، فسفر قابل دسترس