نسبت علم اخلاق با علم عرفان
محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 5، شماره: 9
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 237
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MAZHB-5-9_004
تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1400
چکیده مقاله:
علم اخلاق به مجموعه اصولی معیاری (سنجشی) می پردازد که شایسته است رفتار بشری به مقتضای آن صورت بگیرد و علم عرفان عملی مجموعه اصول و دستورالعمل هایی سلوکی است که در نهایت سالک را به شهود وحدت و فنا می کشاند. این پژوهش به دنبال بررسی نسبت بین علم اخلاق و عرفان عملی است؛ از این رو ابتدا به ماهیت شناسی علم اخلاق و عرفان اسلامی می پردازد و با بررسی برخی از آرا در زمینه تفاوت و تشابه این دو شاخه از علوم و نقد و تحلیل آنها به این نتیجه می رسد که علم اخلاق اسلامی مبتنی بر کتاب و سنت است، آن گونه که عرفان اسلامی نیز برگرفته از همین منبع است. افزون بر این اصل مشترک، داشتن موضوع واحدی به نام نفس در اخلاق و عرفان عملی، این دو شاخه از علوم اسلامی را بیشتر از دیگر علوم به هم نزدیک کرده است. از سوی دیگر غایت در علم اخلاق، «سعادت حقیقی» و در عرفان، «وصول حق تعالی» خوانده می شود که این وصول خود مصداقی از سعادت است. بنابراین با اشتراک منبع، موضوع، ارکان، ابعاد و غایت این دو علم می توان استنباط کرد که علم اخلاق صورت مقید علم عرفان است و علم عرفان عملی صورت مطلق علم اخلاق اسلامی است.
کلیدواژه ها:
علم اخلاق ، عرفان اسلامی ، نسبت اخلاق با عرفان اسلامی ، اخلاق اسلامی فلسفی ، اخلاق اسلامی عرفانی ، اخلاق اسلامی صدرایی
نویسندگان
محمد (جلال الدین) ملکی
استادیار گروه فلسفه و تصوف و عرفان اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب
زهرا ابن علی
دانشجوی دکتری مذاهب کلامی دانشگاه ادیان
زهرا کلهر
دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :