اثرات دگرگونی و دگرشکلی بر کانسار سولفید توده ای غنی از طلای باریکا، خاور سردشت، شمال باختر پهنه دگرگونه سنندج – سیرجان

کانسار سولفید توده ای غنی از طلا (و نقره) باریکا، در ۱۸ کیلومتری خاور شهرستان سردشت، در شمال باختر پهنه دگرگونی سنندج -  سیرجان قرار دارد. واحدهای سنگی رخنمون یافته در محدوده باریکا، مجموعه ای از سنگ های آتشفشانی- رسوبی زیردریایی دگرگون شده کرتاسه، شامل متاآندزیت، متاتوفیت، فیلیت و اسلیت است. کانسار باریکا به صورت یک کانسار سولفید توده ای آتشفشان زاد، تشکیل و سپس در اثر فرایندهای کوهزادی زاگرس، دچار دگرگونی و دگرشکلی شده است. فرایندهای دگرگونی و دگرشکلی عمل کرده بر روی کانسار باریکا، ساخت، بافت و کانی شناسی کانسنگ چینه سان اولیه را تغییر داده و ساخت ها، بافت ها و شکل های جدیدی از کانه زایی ایجاد کرده است. در مرحله گرمابی همزمان با فعالیت آتشفشانی، طلا به صورت غیر قابل رویت درون پیریت های فرامبوییدال نهشت یافته است. عملکرد دگرگونی پیش رونده بر بخش چینه سان کانسار، سبب تبلور پیریت های فرامبوییدال، ایجاد پیریت های درشت بلور و تشکیل الکتروم در مرز دانه های پیریت تبلور دوباره یافته شده است. عملکرد پهنه برشی باریکا، دگرشکلی شدید کانسار و تحرک دوباره طلا و عناصر Ag, Pb, Sb, Hg  و  Asاز کانسنگ اولیه و نهشت دوباره آنها در فضاهای ایجاد شده در اثر دگرشکلی را سبب شده است، که نتیجه آن، تشکیل الکتروم های درشت دانه قابل مشاهده با چشم (تا ۳ میلی متر) و کانه های سولفوسالتی با ترکیب پیچیده غنی ازAg, Pb, Sb, Hg  و Pb، در ریزشکستگی ها و فضاهای باز موجود در کانسنگ چینه سان، است. بدیهی است عملکرد دگرگونی و دگرشکلی بر روی کانسنگ چینه سان اولیه، افزایش اندازه الکتروم و افزایش بازیافت طلا است.

کلیدواژه ها:

کانسار سولفید توده ای غنی از طلا ، دگرگونی ، دگرشکلی ، کانی شناسی ، ساخت و بافت ، باریکا ، سنندج - سیرجان