مکان یابی نواحی مناسب برای احداث تالاب های مصنوعی شهری با استفاده از تلفیق دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی (مطالعه موردی: شمال غرب کلانشهر تهران)

در عصر حاضر که بحران آب بسیاری از کشورها را تهدید می کند، معرفی تکنولوژی منطبق با رویکرد کاستن از هدر رفت و بهبود کیفیت آب، گام موثری در کاستن از دامنه بحران حاصل از پدیده خشکسالی است. در همین راستا در چند دهه اخیر سیستم های تالابی شکل، طراحی و ساخته شده اند که برخی از فرایندها را برای نگهداشت، بازیافت آب و ایجاد فضای سبز در حاشیه شهرها، مناطق صنعتی و زراعی انجام می دهند. تالاب های ساخته­شده در سطح جهان اکنون برای اصلاح کیفیت آب ها در مواجه با منابع آلاینده ثابت و غیرثابت از جمله رواناب ها، سیلاب ها، فاضلاب های خانگی - زراعی و زهکش معادن زغال سنگ بکار می روند. لذا راندمان این گونه سیستم ها در بهبود کیفیت و نگهداشت آب ها باعث شده که تعداد آنها به سرعت در جهان افزایش یابد. هدف این نوشتار، مکان یابی نواحی مناسب برای احداث تالاب های مصنوعی در شمال غرب تهران (منطبق بر مناطق شهری ۲، ۵، ۹،۱۰، ۱۷، ۱۸، ۲۱ و ۲۲ تهران) با استفاده از روش ترکیبی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی و نرم­افزارExpert choiceاست. بدین منظور پس از رقومی سازی داده ها در سیستم اطلاعات جغرافیایی، لایه های نقشه ای مختلف شامل ارتفاع، شیب، متوسط دمای سالانه، لیتولوژی، فاصله از شبکه زهکشی، فاصله از شهر، فاصله از راه ها و عمق آب زیرزمینی تولید شد. سپس ارزیابی و مکان یابی نواحی مناسب و نامناسب برای احداث تالاب های مصنوعی به عمل آمد. نتایج نشان می­دهد که تقریبا ۱۸ درصد از مساحت شمال و شمال غرب منطقه دارای پتانسیل بسیار کم و ۳۴ درصد از مساحت جنوب و جنوب شرق منطقه دارای پتانسیل بسیار زیادی برای احداث تالاب مصنوعی می باشند.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، تالاب مصنوعی ، تهران ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی ، منطق فازی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی