تقابل غرب و شرق از دیدگاه سیستماتیک

در این مقاله به ریشه یابی علل ضعف، انحطاط و عقب ماندگی در ایران باستان پرداخته می شود. مبنای نظریات این پژوهش کتاب "ما چگونه ما شدیم" اثر دکتر صادق زیبا کلام می باشد که با یک دید سیستماتیک مساله رامورد بررسی قرار می دهد. در واقع به مسئله عقب ماندگی ایران به طور خاص و عقب ماندگی شرق در برابر غرب (اروپا) بهطور عام پرداخته می شود. در این مقاله نمودارهای علت-معلولی و مدل های پویایی سیستم جهت بررسی مساله از دیدگاه سیستماتیک بکار برده می شود و تاثیر این علل بر یکدیگر مورد بررسی می گردند. پس از بررسی هر یک از این زمینه ها، اثرگذاری آنها بر یکدیگر بصورت سیستمی بررسی می گردد و درنهایت دلایل اصلی و اساسی عقب ماندگی ایران باستان تعیین شده است. در مجموع پنج زمینه موثر در عقب ماندگی ایران شامل وضعیت جغرافیایی ایران، هجوم قبائل و صحرانشینان، قداست حکومت، افول علم و دانش و تقابل غرب و شرق و آغاز استعمار می باشند. اساسی ترین عامل عقب ماندگی ایران، خاموشی علم و دانش می باشد و در حالیکه غرب به دنبال انقلاب صنعتی و علمی وپیدایش یک جامعه نوین بود، ایران در سکون وخاموشی علم و دانش بود. همچنین اصلی ترین عنصر از میان عواملی که در مجموع باعث عقب ماندگی ایران گردید، تمرکز قدرت مطلق در دست حکومت در زمینه قداست مطلق است که بر سایر زمینه ها بسیار اثرگذار بود.

کلیدواژه ها:

عقب ماندگی ، دید سیستمی ، شرق ، غرب ، ایران باستان.