جوهر در نظر لاک
محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای فلسفی کلامی، دوره: 13، شماره: 3
سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 293
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PFK-13-3_007
تاریخ نمایه سازی: 24 تیر 1401
چکیده مقاله:
یکی از مفاهیم اساسی فلسفه و از مسایل جاودان آن مفهوم و مسئله جوهر است. جوهر خواه از لحاظ معرفت شناختی و خواه از لحاظ وجود شناختی اهمیت اساسی در فلسفه دارد و غالب فیلسوفان بدان پرداختهاند. جان لاک، موسس فلسفه تجربی انگلستان، نیز در کتاب تحقیق در فهم بشر در خصوص جوهر و نحوه حصول آن در ذهن بحث کرده و از آن رهگذر به وجود خارجی آن قائل شده است. در نظر او، تصور جوهر حاصل یک فرض و یک استنباط معقول است: و آن اینکه کیفیات نمی توانند قائم به خود باشند. نزد لاک، ما از جوهر تصوری جز تصور یک زیر نهاد که اعراض بر آن استوارند نداریم. جوهر حاصل هیچ تجربهای نیست، خواه احساس و خواه مراقبه و درون نگری. بنابراین، باید گفت لاک در اعتقاد به تصور جوهر از مبنای اصالت تجربه عدول کرده است، همچنان که در اعتقاد به وجود خارجی آن. زیرا وی نه به تصور مقدم بر تجربه عقیده دارد و نه به تصدیق مقدم بر تجربه. در این مقاله، با ارائه مبنایی تجربی برای جوهر، اعتقاد به تصور آن مستلزم عدول از اصالت تجربه محسوب نشده، اگرچه لاک، خود متفطن به این مبنا نبوده است. اما، البته، اعتقاد به وجود خارجی جوهر که بر پایه یک اصل عقلی مقدم بر تجربه است، مستلزم دست کشیدن از این مبنای اصالت تجربه که هیچ اصل مقدم بر تجربهای وجود ندارد، قلمداد شده است. حاصل آنکه بر مبنای اصالت تجربهای که لاک عرضه میکند میتوان به تصور جوهر قائل شد اما به وجود خارجی آن نه.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد حکاک
دانشیار گروه آموزشی فلسفه دانشگاه بین المللی امام خمینی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :