اثر کاشت دیرهنگام و محلول پاشی نیتروژن بر عملکرد دانه و روغن کلزا در شرایط آب و هوایی اهواز

به منظور بررسی اثرکاشت دیر هنگام و محلول پاشی نیتروژن برعملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت کلزا رقم هایولا ۴۰۱، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در پاییز سال زراعی ۹۳- ۱۳۹۲ در مزرعه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان کاشت: ۶ آذر، ۲۶ آذر و ۹ دی به عنوان فاکتور اصلی و محلول پاشی نیتروژن در سه مرحله رشدی روزت، غنچه دهی و گل دهی به همراه یک تیمار شاهد (بدون محلول پاشی) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (۳۴۰۶ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (۱۴۸۱ کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت اول بدست آمد. تاخیر در کاشت باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه، تعداد خورجین در واحد سطح، وزن هزار دانه، روز-درجه رشد تا گلدهی، تعداد روز تا گل دهی، طول دوره گل دهی تا رسیدگی، کارایی مصرف نیتروژن و میزان روغن دانه و افزایش دمای سایه انداز گیاهی گردید. محلول پاشی نیتروژن باعث افزایش معنی دار عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا گردید. محلول پاشی در زمان غنچه دهی بالاترین عملکرد دانه، تعداد خورجین و وزن هزار دانه را در بین تیمار های زمان محلول-پاشی دارا بود، اما باعث کاهش میزان روغن دانه گردید. براساس نتایج بدست آمده تاریخ کاشت اول و محلول پاشی در مرحله غنچه دهی به جهت تولید حداکثر عملکرد دانه و عملکرد روغن، تیمار برتر در شرایط آزمایش حاضر بودند. نتایج کلی آزمایش نشان داد که محلول پاشی نیتروژن در مرحله غنچه دهی باعث جبران کاهش عملکرد و روغن دانه ناشی از تنش گرمای حاصل از کاشت دیر هنگام تا حد ۳۱ و ۳۴ درصد گردید.

کلیدواژه ها:

Canola ، Canopy temperature ، Delay in planting and Nitrogen use effeciency ، تاخیر در کاشت ، دمای سایه انداز گیاهی ، کارایی مصرف نیتروژن و کلزا