بررسی پتانسیل ریزشویی در پی آبرفتی سدها (مطالعه موردی: سد بار نیشابور)

پدیده ریزشویی یکی از انواع فرسایش داخلی در خاک است که میتواند در محل سدها باعث به وجودآمدن مشکلاتی از قبیل ایجاد فروچاله در بستر سد و یا ریزش سد شود. به همین دلیل، شناخت این پدیده و بررسی استعداد ریزشویی خاکهای اینگونه مناطق اهمیت دارد. برای پیشبینی پدیده ی ریزشویی، میتوان از روشهای آزمایشگاهی و معیارهای تجربی بهره برد. در خصوص این پدیده، افراد زیادی مانند کنی و لو، وان و فل، شرارد و ... معیارهایی ارائه داده اند. باتوجه به فروچاله هایی که بعد از آبگیری های آزمایشی در بستر سد بار نیشابور به وجود آمده است، یکی از دلایل ایجاد این پدیده، میتواند فرسایش داخلی و به طور دقیق تر، ریزشویی باشد. در این تحقیق، بعد از گرفتن نمونه هایی از بستر سد بار و رسم نمودار دانه بندی آن، پتانسیل ریزشویی با استفاده از معیارهای تجربی موجود، بررسی شد. هرچند نتایج معیارها در همه نمونه ها یکسان نیست، ولی باتوجهبه آبرفتی بودن بستر سد که احتمال وقوع این پدیده را افزایش میدهد و همچنین فروچاله های ایجاد شده بعد از آبگیری در بعضی مناطق، به خصوص در نواحی نزدیک به فروچاله های ایجاد شده، احتمال وجود پتانسیل ریزشویی در خاک افزایش پیدا میکند.

کلیدواژه ها:

فرسایش داخلی ، فروچاله ، سد بار ، دانه بندی مقعر.