بررسی منشاء ناهنجاری غلظت نیترات و آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی دشت تبریز با استفاده از روش های AVI و GOD

دشت وسیع تبریز بعلت تمرکز بیشترین جمعیت استان آذربایجان­شرقی در این منطقه از فعالیت شدید صنعتی و کشاورزی بویژه صیفی­کاری برخوردار است. ورود پساب­های شهری و صنعتی فراوان به این آبهای زیرزمینی این دشت و آب برگشتی از آبیاری مزارع، دست به دست هم داده و منابع آب و خاک آن را با  فاجعه زیست محیطی مواجه کرده است. در این تحقیق آلودگی منابع آب زیرزمینی این دشت با نیترات، توزیع آن در مناطق مختلف دشت و تاثیر منابع مختلف نیترات ازجمله پساب­های شهری، صنعتی و آب برگشتی از آبیاری روی این منابع مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور از ۳۰ حلقه چاه نیمه عمیق و عمیق با پراکندگی مناسب در دشت، در مهر ماه سال ۱۳۹۱ نمونه­برداری و در آزمایشگاه آبشناسی دانشگاه تبریز مورد تجزیه هیدروشیمیایی قرار گرفت. بیشترین و کمترین غلظت نیترات در منطقه، مربوط به نمونه­های آب از چاه­های واقع در انتهای غربی شهر تبریز (منطقه قراملک) و انتهای غربی دشت (منطقه ساتلو)  می­باشند که به ترتیب معادل ۷/۲۴۳  و ۴/۰ میلی گرم بر لیتر می­باشند. در نهایت، ارزیابی آسیب­پذیری آب زیرزمینی دشت تبریز از طریق دو روش AVI و GOD جهت همخوانی نقاطی با آسیب­پذیری بالا، با مناطقی از آبخوان که میزان یون نیترات بالایی دارد، صورت گرفت.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری ، دشت تبریز ، منابع آب زیرزمینی ، ناهنجاری غلظت نیترات ، AVI و GOD