تبیین عوامل موثر بر گرایش روستاییان به گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: روستاهای نمونه گردشگری دهستان فضل شهرستان نیشابور)

گردشگری کشاورزی به عنوان راهبردی بدیل، می­تواند در زمینه توسعه پایدار روستایی و کشاورزی کمک شایانی نماید. بدین منظور پژوهش حاضر به بررسی عواملی که نقش مهمی در گرایش روستاییان به فعالیت­های گردشگری کشاورزی دارند پرداخته است، تا بتواند به روند توسعه مناطق روستایی شدت بخشد. جامعه آماری پژوهش مورد نظر شامل روستاهای گردشگری دهستان فضل بخش شهرستان نیشابور با ۴۵۲۷ نفر جمعیت و ۱۳۲۵خانوار می­باشد. حجم جامعه نمونه ۲۶۱ نفر از سرپرستان خانوار در روستاهای نمونه گردشگری در این دهستان می­باشد که با استفاده از روش نمونه­گیری سهمیه­ای و تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند. روش گردآوری داده­ها؛ میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه می­باشد. روش تحلیل داده­ها با استفاده از آزمون t test، تحلیل عاملی و آزمون همبستگی پیرسون می­باشد. در آزمون تحلیل عاملی گام نخست برای  اطمینان از کفایت نمونه گیری و تشخیص مناسب بودن داده ها برای انجام تحلیل عاملی، آزمون کایزر مایر(KMO)و بارتلت به کار رفت؛ با توجه به اینکه شاخص کایزر مایر برابر با ۷۱۱/۰ با سطح معناداری ۰۰۰/۰ به دست آمد، نتایج آزمون کفایت حجم نمونه و مناسب بودن داده ها برای انجام تحلیل عاملی را نشان داد پس از اجرای تحلیل­عاملی، مطابق نتایج ماتریس عاملی چرخش­یافته ۸ عامل با مقدار ویژه بالاتر از ۱ و بار عاملی بالاتر از ۴/۰ استخراج گردید. مجموع درصد واریانس تبیین شده ۸ عامل استخراج شده است که به ترتیب  آموزش و مهارت با میزان واریانس ۱۶/۱۰ درصد، به عنوان عامل اول؛ عامل حمایت­ها و سیاستگذاری دولتی، با میزان واریانس ۸۹/۷ درصد به عنوان عامل دوم؛ عقاید غیرتوسعه­ای و نوع نگاه کشاورزان با درصد واریانس ۵/۶ درصد، به عنوان عامل سوم نامگذاری شد و دسترسی به شهر، با میزان واریانس ۲۵/۵ درصد  به عنوان عامل هفتم و اعتماد به نفس و ریسک پذیری، با واریانس ۰۷۲/۵ درصد به عنوان عامل هشتم نامگذاری شدند. همچنین نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می­دهد که بین گرایش به گردشگری کشاورزی و متغیرهای مربوط به(میزان سن، نوع شغل، میزان تحصیلات، میزان درآمد، میزان کار در مزارع و باغات و میزان رفت و آمد به شهر در طول هفته) رابطه وجود دارد.  بنابراین به منظور توسعه گردشگری کشاورزی فقط ابتکار و تلاش صاحبان مزارع گردشگری کافی نیست، بلک نیازمند برنامه ریزی، دریافت حمایت­های مالی و آموزشی لازم، زیرساخت­ها و تسهیلات عمومی مناسب و مشارکت فعال مقامات و معتمدین محلی نیز می باشد.

کلیدواژه ها:

گردشگری کشاورزی ، عوامل موثر بر گرایش روستاییان به گردشگری کشاورزی ، دهستان فضل ، توسعه روستایی