امکان سنجی استفاده از تداخل سنجی راداری به منظور اندازه گیری فرونشست زمین در اثر استخراج مواد نفتی

هر چند معمول ترین دلیل فرونشست زمین استخراج آب های زیرزمینی در نظر گرفته می شود، اما استخراج نفت، گاز ومواد معدنی نیز در نشست زمین موثر است. نشست سطح زمین در یک میدان نفتی، به مرور زمان به تاسیسا ت سطحی و زیرسطحی حساس و استراتژیک آسیب رسانده و هزینه های قابل ملاحظه ای را به بخش تولید و بازیافت نفت تحمیل می نمایدکه این امر لزوم کنترل و نظارت بر نشست زمین در میادین نفتی را نشان می دهد. با در نظر گرفتن پیامدها و خسارت هایجبران ناپذیر ناشی از این پدیده ضرورت می یابد مناطق مستعد این پدیده مرتب مورد بررسی و پایش قرار گیرند. در علمژئوماتیک پایش فرونشست زمین با استفاده از روش های مختلف ژئودتیک و سنجش از دوری قابل انجام است. اندازه گیریفرونشست توسط روش های ژئودتیک نظیر استفاده از مشاهدات سیستم تعیین موقعیت جهانی علی رغم دارا بودن دقت بالا،دارای محدودیت هایی نظیر نقطه ای بودن مشاهدات، نیاز به استقرار و حضور فیزیکی در منطقه، زمان و هزینه بالا می باشند.در دهه های اخیر استفاده از تداخل سنجی راداری امکان اندازه گیری تغییرات هندسی سطح زمین را در وسعت گسترده و بادقت بالا و زمان و هزینه پایینی فراهم نموده است. هدف این پژوهش نیز ارائه رویکردی نوین بر پایه روش تداخل سنجیراداری مبتنی بر پراکنش گرهای دائمی به منظور بررسی ارتباط میان فرونشست و فرایند استخراج نفت در بخش جنوب غربایران و در دو مقطع زمانی ۰۴ / ۲۰۱۷ تا ۱۰ / ۲۰۱۷ و ۰۴ / ۲۰۱۹ تا ۱۰ / ۲۰۱۹ که به ترتیب نشان دهنده بیشترین و کمترینمیزان برداشت نفت از میادین نفت ایران هستند، می باشد. نتایج حاصله نشان داد فرونشت هایی به میزان ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتردر بازه زمانی ۰۴ / ۲۰۱۷ تا ۱۰ / ۲۰۱۷ و با نرخ ۲۰ تا ۵۰ سانتیمتر در سال در جنوب غرب ایران در محدوده میادین نفتی بهوقوع پیوسته که ممکن است در اثر افزایش چشمگیر استخراج نفت از سال ۲۰۱۶ باشد.

کلیدواژه ها:

فرونشست زمین ، استخراج نفت ، سنجش از دور ، تداخل سنجی راداری مبتنی بر پراکنشگرهای دائمی