بررسی و تعیین توان اکولوژیک استان مرکزی از نظر کشاورزی و مرتع داری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

الگوی نامناسب استفاده از سرزمین و تغییرات شدید درکاربری سرزمین باعث پیدایش بحران های زیست محیطی از جمله تخریب و آلودگی منابع آب و خاک، پیشروی رو به گسترش بیابانها، فرسایش خاک، شور و اسیدی شدن آن،  کاهش تنوع زیستی و استعداد و قابلیت بهره وری سرزمین گردیده است. در این تحقیق توان اکولوژیک استان مرکزی که اولین و مهمترین قسمت فرایند آمایش سرزمین می باشد مورد ارزیابی قرار گرفت.  ابتدا  نقشه های پایه استان شامل توپوگرافی در مقیاس ۲۵۰۰۰/۱، زمین شناسی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، اقلیم، سنگ شناسی، منابع آب و...جمع آوری گردید و سپس با ایجاد مدل رقومی ارتفاع و نقشه شکل زمین برای کل پهنه استان مرکزی و همینطور نقشه یگان های زیست محیطی پایه ۱، ۲ و ۳ ، نسبت به تعیین کاربری های کشاورزی در ۷ طبقه توان اقدام گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که از مجموع۶/۲۹۲۱۳۶۴ هکتار مساحت استان مرکزی که در۱۵۰۰۰ واحد اکولوژیک شناسایی گردیده است،۵/۱۲۱۶۸۹ هکتار معادل ۱۶/۴% به کشاورزی با توان درجه ۱،۷۷/۱۹۱۶۳۴ هکتار معادل ۵۵/۶% به کشاورزی با توان درجه ۲، ۵/۶۱۵۷۹۱ هکتار معادل ۰۷/۲۱% به کشاورزی با توان درجه ۳،۸/۵۶۹۸۳۴  هکتار معادل ۵/۱۹% به کشاورزی با توان درجه ۴ یا مرتع داری با توان درجه ۱،۶/۱۱۷۰۶۹۹ هکتار معادل ۴۰% به کشاورزی با توان درجه ۵ یا مرتع داری با توان درجه ۲،۱۸/۱۸۸۳۸۱ هکتار معادل ۴۴/۶% به کشاورزی با توان درجه ۶ یا مرتع داری با توان درجه ۳ و۲/۶۳۲۳۳ هکتار معادل ۱۶/۲% به کشاورزی با توان درجه  ۷ یا مرتع داری با توان درجه ۴ که به طورعمده در مناطق با پوشش گیاهی بسیار تنک و یا خالی از پوشش گیاهی و در شیب های بسیار تند و صخره ای واقع شده است اختصاص یافته است.

کلیدواژه ها:

توان اکولوژیک ، آمایش سرزمین ، استان مرکزی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی