تحلیل آماری-فضایی تغییرات عملکرد برنج، گندم و جو در سواحل جنوبی خزر

شرایط آب­وهوایی و منطقه­ای، توان­های محیطی مناسبی برای توسعه کشاورزی به­ویژه در استان­های حاشیه دریای خزر فراهم کرده است. هدف پژوهش شناخت اثر متغیرهای اقلیمی با تحلیل فضایی میزان عملکرد و قابلیت کشت غلات در سواحل جنوبی دریای خزر است. پس با استفاده از توابع مهم آمار فضایی شامل شاخص موران و تحلیل لکه­های داغ، الگوهای مکانی عملکرد برنج، گندم و جو در سواحل جنوبی دریای خزر در دوره آماری ۱۳۷۹-۱۳۹۵ واکاوی شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل شاخص موران مشخص شد که عملکرد برنج، گندم و جو در طول دوره آماری مورد مطالعه دارای ضریب مثبت و نزدیک به یک هستند که گویای خوشه­ای بودن توزیع فضایی عملکرد محصولات مورد تحلیل است. همچنین، براساس نتایج شاخص موران محلی و تحلیل لکه­های داغ، مقادیر با خود همبستگی فضایی مثبت عملکرد برنج عمدتا در استان مازندران و مقادیر با خود همبستگی فضایی مثبت عملکرد گندم در بخش­های جنوبی استان گلستان و بخش­های محدودی از استان مازندران مشاهده شد. برای عملکرد جو بیشترین نواحی با خود همبستگی فضایی مثبت (لکه­های داغ عملکرد) عمدتا در سطوح اطمینان مختلف محدود به شهرستان­های بابلسر و جویبار واقع در استان مازندران در سطح اطمینان ۹۹ درصد، بابل در سطح اطمینان ۹۵ درصد و شهرستان علی­آباد استان گلستان در سطح اطمینان ۹۰ درصد بود. مقادیر با ارزش پایین عملکرد گندم و جو عمدتا در بخش­های شرقی و غربی استان گیلان در سطوح اطمینان ۹۹، ۹۵ و ۹۰ درصد محاسبه شد.

کلیدواژه ها:

آمار فضایی ، تحلیل لکه های داغ ، سواحل دریای خزر ، شاخص موران ، عملکرد