تبیین مولفه های مدیریت بحران خشکسالی در مناطق روستایی و عشایری جنوب شرق کشور

این تحقیق با هدف تبیین مولفه های مدیریت بحران خشکسالی در جوامع روستایی و عشایری جنوب شرق ایران، بر پایه پیمایش انجام شده است. از طریق سرشماری تعداد ۲۰۱ نفر از کارشناسان درگیر در مدیریت بحران خشکسالی مورد مطالعه قرار گرفته اند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظرات گروهی از کارشناسان و صاحب نظران مورد بررسی و تایید قرار گرفت. جهت پایایی پرسشنامه از ضریب کرونباخ آلفا استفاده شد که به ترتیب ۷۲/۰، ۷۶/۰ و ۸۱/۰ به دست آمد. پس از گردآوری داده ها، از نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها بر اساس روش تحلیل عاملی بهره گرفته شد. نتایج مربوط به تحلیل عاملی علل آسیب پذیری در برابر خشکسالی به استخراج پنج عامل به ترتیب تحت عناوین خشکسالی اجتماعی- اقتصادی، خشکسالی معیشتی، خشکسالی هیدرولوژی، خشکسالی کشاورزی و خشکسالی هواشناختی به ترتیب۴۲/۳۲، ۳/۱۹، ۷۹/۱۷، ۱۰ و ۹ درصد واریانس (۸۸ درصد) را تبیین نموده اند. تحلیل عاملی اثرات و پیامدهای خشکسالی نشان داد که پیامدهای زیست محیطی- بوم شناختی، پیامدهای اقتصادی- معیشتی، پیامدهای اجتماعی و پیامدهای روانشناختی را بر جای گذاشته است که روی هم رفته ۷۶/۸۴ درصد از واریانس را تبیین نمودند. همچنین تحلیل عاملی سازوکارهای مدیریت بحران خشکسالی به استخراج پنج عامل منجر شده است. در پایان، نمودار مفهومی تحلیل عاملی علل، اثرات و سازوکارهای مدیریت بحران خشکسالی ترسیم شده است.

کلیدواژه ها:

بحران خشکسالی ، تحلیل عاملی. ، سازوکارهای مدیریت بحران خشکسالی ، مناطق روستایی و عشایری