بررسی تحریف های شناختی و تنظیم هیجان در نوجوانان با و بدون اختلال اضطراب اجتماعی

زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) با اجتناب یا پریشانی شدید در موقعیت های اجتماعی و ترس قابل توجه و مداوم از ارزیابی اجتماعی منفی مشخص می شود. در افراد مبتلا به SAD، توجه بیشتر به اطلاعات منفی و تهدیدکننده و تمرکز بیشتر بر خود، باعث برانگیختگی فیزیولوژیکی می شود که منجر به اجتناب از موقعیت های اجتماعی می گردد. بنابراین، در پژوهش حاضر، برای بررسی پایه های این توجه سوءدار و ناتوانی کنترل برانگیختگی خود، تحریف های شناختی و تنظیم هیجان در نوجوانان با و بدون SAD بررسی شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع علی-مقایسه ای است. تعداد ۵۱ نفر دانش آموز دارای SAD و ۵۵ نفر سالم با روش نمونه گیری هدفمند از طریق ابزار غربالگری SAD و مصاحبه بالینی ساختاریافته بر اساس ملاک های DSM-۵ از میان دانش آموزان متوسطه شهرستان بروجرد انتخاب شدند. دو گروه به پرسشنامه های تحریف های شناختی (مولفه ها: احتیاج برای تاییدشدن، موفقیت، کمال گرایی، احتیاج به خشنودکردن دیگران و نیاز به تاثیرگذاشتن بر دیگران؛ بک و وایسمن، ۱۹۷۸) و تنظیم هیجان (مولفه ها: ارزیابی مجدد و سرکوبی؛ گراس و جان، ۲۰۰۳) پاسخ دادند. داده های نهایی برای انجام تحلیل واریانس چندمتغیری، وارد نرم افزار SPSS۲۴ شد.یافته ها: میانگین (و انحراف استاندارد) سنی شرکت کنندگان، ۱۴/۶۱(۱/۰۲) در دامنه ۱۲ تا ۱۷ سال بودند. نتایج تحلیل نشان داد که بین دو گروه در مولفه های احتیاج برای تاییدشدن، احتیاج به خشنودکردن دیگران و نیاز به تاثیرگذاشتن بر دیگران تفاوت معنادر دیده شد (p< ۰.۰۵) به طوریکه در نوجوانان با SAD بیشتر از افراد سالم بود. اما در دو مولفه کمالگرایی و موفقیت تفاوت وجود نداشت (p> ۰.۰۵). همچنین نتایج نشان داد که بین دو گروه تفاوتی معنادار در ارزیابی مجدد و سرکوبی مشاهده شد (p< ۰.۰۵). نتیجه گیری: این نتایج نشان دهنده وجود تحریف های شناختی و بدتنظیمی هیجانی در افراد دارای SAD است. این افراد هنگام روبه رو شدن با موقعیت های اجتماعی پردازش شناختی معیوبی دارند. به طوریکه تحریف های شناختی باعث فیلتر ذهنی و پریشانی روانشناختی می شود که در ادامه برانگیختگی هیجانی را به همراه دارد. در واقع، تنظیم هیجان ناکارآمد که به دلیل نگرش های ناکارآمد فرد ایجادشده سبب می شود که وی در موقعیت های اجتماعی دچار اضطراب شود و نتواند با هیجان ناشی از این موقعیت ها کنار بیاید و اضطراب خود را کنترل کند.

کلیدواژه ها:

اختلال اضطراب اجتماعی ، تحریف های شناختی ، تنظیم هیجان ، نوجوانان