بررسی علل مهاجرت معکوس از نقاط شهری به روستایی در شهرستان کرمانشاه

پدیده مهاجرت بی رویه از روستا به شهر یکی از بزرگ ترین مشکلات بیشتر کشورهای جهان سوم از جمله ایران است. یکی از مهم ترین راهکارهای رفع این مشکلات تشویق برای مهاجرت معکوس به نقاط روستایی است. به همین دلیل شناخت عوامل موثر بر مهاجرت معکوس موضوع پژوهش های مختلف بوده است. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل موثر بر مهاجرت معکوس از نقاط شهری شهرستان کرمانشاه به نقاط روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی است. از حیث روش جمع آوری داده ها؛ در مرحله طراحی مبانی نظری، اسنادی و در مرحله جمع آوری داده ها، پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته است. تحلیل داده ها نیز با کمک روش توصیفی - تحلیلی انجام می شود. جامعه آماری، خانوارهایی است که طی ۵ سال اخیر به روستاهای شهرستان کرمانشاه مهاجرت نموده­اند. پرسشنامه ها بین ۳۸۴ خانوار از جامعه آماری به صورت تصادفی توزیع شد که ۳۷۱ پرسشنامه تکمیل شد. داده ها به روش تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شده اند. با توجه به آزمون­های موجود، ۹ عامل مورد مطالعه که توانسته اند ۶۲ درصد از واریانس ۳۸ گویه مربوط به عوامل موثر بر مهاجرت معکوس از نقاط شهری به روستایی را در شهرستان کرمانشاه تبیین نمایند به ترتیب عبارت است از: مسکن، هزینه - درآمد خانوار، عامل فرهنگی - زیستی، میزان دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی، عامل کالبدی، فرصت­های شغلی در محیط روستایی، عامل تعلق و بومی بودن، جاذبه­های گردشگری و صنایع دستی و در نهایت کمترین عامل تاثیرگذار بر مهاجرت معکوس سیاست­های حمایتی دولت از روستائیان می­باشد. در بین متغیرها، فراهم بودن امکانات آموزشی برای فرزندان با بار عاملی ۸۵ درصد و حمایت های دولت از بخش کشاورزی در تامین بذر، کود، سم و...با بار عاملی ۸۴ درصد، بیشترین تاثیر در مهاجرت معکوس دارند.

کلیدواژه ها:

مهاجرت معکوس ، تحلیل عاملی ، کرمانشاه