تاثیر طولانی مدت سم هینوزان بر روند اسپرماتوژنزیس موش های آزمایشگاهی، نژاد Balb/C

زمینه و هدف : هینوزان یکی از سموم ارگانوفسفره است که مکانیسم اصلی آن مهار فعالیت آنزیم استیل کولین استراز بوده و روی اندام های جنسی اثر تخریبی دارد. با توجه به مصرف فراوان این سم در مزارع برنج و باغ مرکبات و ضرر احتمالی آن روی بافت های بدن، تاثیر آن بر روند اسپرماتوژنزیس در موش سفید کوچک مورد مطالعه قرار گرفت.   روش بررسی: این مطالعه تجربی روی ۴۵ سر موش نر از نژادBalb/C  در سه گروه آزمایشی، کنترل و شم در دانشکده پزشکی بابل انجام پذیرفت. گروه آزمایشی به مدت یک ماه (پنج روز متوالی و دو روز استراحت) به میزانmg/kg ۲۰، سم هینوزان را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. گروه شم تنها نرمال سالین دریافت کرده و گروه کنترل تزریقی نداشتند. با تهیه برش های بافتی از بیضه، رده های مختلف سلول های اسپرماتوژنیک، سلول های لایدیگ و عروق خونی در واحد سطح با استفاده از eye piece شمارش شدند. سپس داده ها با آزمون هایANOVA Tukey's HSD  One way - تجزیه و تحلیل شدند.   یافته ها : در این مطالعه قطر بیضه و لوله های اسپرم ساز و تعداد عروق خونی کاهش چشمگیری نشان داد. همچنین با شمارش سلول های اسپرماتوژنیک مشخص گردید که تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت ها و اسپرماتیدها در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل تغییر معنی داری پیدا کرده است (۰۵/۰P<). تعداد سلول های لایدیگ نیز به طور معنی داری کاسته شد (۰۵/۰P<).   نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تزریق داخل صفاقی سم هینوزان در موش آزمایشگاهی بر روند اسپرماتوژنزیس، ساختار لوله های اسپرم ساز و کاهش سلول ها موثر است.

کلیدواژه ها:

Organophosphorus ، Hinosan ، Testis reducetue ، Leydig cells ، ارگانوفسفره ، هینوزان ، بیضه ، سلول های لایدیگ ، اسپرماتوگونی ، اسپرماتوژنزیس