اصل سلسله مراتب و تجلی آن در معماری مساجد ایرانی(نمونه موردی مسجد گوهرشاد)

اصل «سلسله مراتب» یکی از اصول بنیادی حاکم برجهان هستی است و ازآنجاکه صنع انسانی، عامل برقراری ارتباط انسان با جهان هستی می باشد، لذا این اصل نیز یکی از اصول اساسی به کار رفته در آثار و هنرهای سنتی است. در این میان مساجد به عنوان مهم ترین نمود معماری اسلامی و به دلیل موضوعیت خاص معنوی دارای نظام های سلسله مراتبی پیچیده ای می باشند که لایه های عمیق تری از وجود آدمی را مخاطب قرار داده و زمینه تعالی و رسیدن به کمال را فراهم می کند. مسئله ای که می توان در این بحث مطرح نمود چگونگی تاثیرپذیری اصل سلسله مراتب در معماری از سلسله مراتب عالم است. ازآنجاکه این اصل عامل مهمی در سیر تعالی انسان در معماری ایفا می کند، می تواند به عنوان ابزاری انتقادی برای بهبود وضعیت مساجد امروز باشد. بدین منظور این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل محتوا، با گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه ای با بهره گیری از حکمت متعالیه، پس از بررسی و شناخت عوامل تاثیرگذار بر ظهور اصل سلسله مراتب در جهان هستی به چگونگی نمود این عوامل در معماری مساجد و تاثیر آن ها بر تجلی این اصل در مساجد ایرانی پرداخته و به منظور درک بهتر، مصادیق آن ها را در مسجد گوهرشاد تحلیل می کند. نتایج این پژوهش بیانگر این امر است که، وحدت در کثرت و حرکت جوهری از اصول اساسی حکمت ایرانی، از عوامل تاثیرگذار بر تجلی اصل سلسله مراتب در جهان هستی و معماری مساجد ایرانی می باشند. اهداف پژوهش:بررسی اصل سلسله مراتب در معماری مساجد ایرانی.بررسی تجلی اصل سلسله مراتب در معماری مساجد ایرانی.سوالات پژوهش:اصل سلسله مراتب در معماری مساجد ایرانی چگونه است؟تجلی اصل سلسله مراتب در معماری مساجد ایرانی چگونه است؟

کلیدواژه ها:

اصل سلسله مراتب ، حکمت متعالیه ، مساجد ایرانی ، مسجد گوهرشاد