اثرگذاری شاخص‎های زیست پذیری شهری بر برنامه ریزی شهر دوستدار کودک (مورد پژوهی: میدان پژوهش، منطقه ۹ شهر مشهد)

از دیرباز شهرنشینی در همه تمدن ها یکی از شاخص ترین نمودهای تکامل جوامع انسانی بوده است؛ به طوری که با شروع انقلاب صنعتی که منجر به توسعه شتابان و رشد بی رویه شهرها شد، جوامع انسانی ساکن در آن ها با مشکلات فراوانی مواجه شد و بر روحیه کودکان نیز اثرات منفی داشته است؛ به طوری که کودکان امروزه در محیط انسان ساخت و دور از محیطی طبیعی رشد می کند و شاهد محیط کاملا متعلق به قشر بزرگسال است؛ به‎طوری که شهرها به عرصه ای برای بزرگسالان و برنامه ریزان تبدیل شده است و این برنامه ریزان است که تصمیم می گیرند چه فعالیتی را در کجا و به چه صورتی انجام دهند. در این میان، رویکرد زیست پذیری شهری، به عنوان بهبودکیفیت محیط شهری، (مجموع ویژگی های اقتصادی، فیزیکی و اجتماعی تعریف شده است) که نیاز کودکان به امنیت اجتماعی، سلامت و رفاه در سطح فردی و اجتماع را فراهم می کند، تحت تاثیر عوامل، زمینه های ناپایداری در فضا و محیط را کاهش می دهد؛ روش انجام این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر شیوه انجام از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی (میدانی) بوده است. جامعه ی آماری جهت گردآوری داده ها، ۳۸۴ نفر از بین کارشناسان و متخصصان (جغرافیا، شهرسازی، مدیریت شهری، معماری و طراحی شهری) و ساکنان بومی به صورت تصادفی – ساده مورد پرسش قرار گرفت. داده های جمع آوری شده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و جهت تحلیل یافته های بخش تخصصی از تکنیک دیمتل بهره گرفته شد؛ یافته های تحقیق نشان می دهد در محاسبات فن دیمتل، شاخص هایی از قبیل آلودگی صوتی، وضعیت ارزش اقتصادی فضا، کیفیت معابر و حس تعلق به میدان از بیشترین اثرگذاری برخوردار است. نتایج تحقیق نشان می دهد با نظم بخشی به معابر و مسیر های رفت و آمد می توان ظرفیت میدان پژوهش را برای برنامه ریزی و ایجاد مکان برای کودکان فراهم ساخت و از بسترهای لازم بهره برد؛ و مسیرهای دسترسی، کاهش ترافیک و توزیع فعالیت های تجاری و به منظور دسترسی راحت تر و جهت تسهیل رفت و آمد کودکان به کار برد و زیرساخت ها و نورپردازی محدوده میدان را بهبود بخشید.

کلیدواژه ها:

زیست پذیری شهری ، شهر دوستدار کودک ، فضاهای عمومی ، میدان پژوهش ، منطقه ۹ شهر مشهد