طراحی خانه در بافت سنتی شهری* مطالعه موردی: طراحی در بافت سنتی قم

چکیده خانه به عنوان قرارگاه رفتاری خانواده، از لحاظ عملکردی و کالبدی، مکان شکل گیری رفتار، فرهنگ و اخلاق واحد اجتماع است. خانه­ی سنتی ایران مکانی سازنده و مناسب برای این مهم بود. اما معماری مسکن امروز ایران، ظرف مناسبی برای این مهم نیست! چرا که خصوصیت ایرانی بودن خود را از دست داده و به تبع آن قابلیت پرورش فرهنگ ایرانی از آن سلب شده است! لذا از الزامات معماری ما در عصر جدید، توجه به معماری اصیل سنتی و احیای معماری و بافت­های تاریخی، ارزشمند، مردمی و دیرپای ایران است. زیرا زندگی، تمدن و فرهنگ زیست ما، اعم از شهری و روستایی در آنها متبلور شده و یکی از ضروریات تامین زندگی سالم و آرام، بازگشت به ارزش­های زندگی پر معنی گذشته و احیا و به­روز کردن معماری با هویت و ارزشمند سنتی ایران است. این مقاله با نیم نگاهی به معنای سنت، خانه و معماری سنتی و یادآوری ارزش­ها و معیارهای آن، به بررسی و تحلیل طراحی یک مجموعه­ی مسکونی در بافت قدیم شهر قم می­پردازد. با تکیه بر مبانی و معیارهای طراحی سنتی و نیازمندی­های زندگی امروز، الگویی ارائه شده، تا ضمن اقتباس از معماری سنتی، پاسخ­گوی نیازهای امروز جامعه در کالبدی شایسته برای فرهنگ ایرانی باشد.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی خانه ، معماری ، بافت ، ارزش ، سنت ، طراحی