نقش گردشگری در تامین منافع ملی ایران در منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس

چکیده     عوامل مختلفی در تامین منافع کشورها به تاثیرگذاری می­پردازد. یکی از این عوامل که در ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و همچنین گسترش دامنه نفوذ یک کشور در منطقه­ای که در آن قرار دارد تاثیرگذار است گردشگری است. به سبب وابستگی بخش گردشگری به ویژگی­های های جغرافیایی منطقه­ای که یک کشور در آن قرار دارد وهمچنین نقش آن در افزایش وزن ژئوپلیتیک کشورها رقابت­های گسترده و دامنه­داری برای کسب منافع از این طریق به وجود می­آید. منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس یکی از مناطقی می­باشد که در چند دهه اخیر رقابت در عرصه گردشگری را شاهد بوده­است به­گونه­ای که برخی از کشورهای جنوبی خلیج فارس توانسته­اند با بهر­ه­برداری از گردشگری در تامین منافع ملی خویش نسبت به ایران به توفیق بیشتری دست یابند. با وجود اهمیت راهبردی خلیج فارس برای ایران و برخورداری از مزیت­های جغرافیایی، تاکنون برنامه­ریزی منسجم و کارآمدی از سوی ایران برای بهره جستن از امکاناتی که در اختیار دارد صورت نگرفته است و بیشتر جنبه­های امنیتی و نظامی سواحل جنوبی کشور همواره مورد توجه بوده است. پیامد ضعف برنامه­ریزی کارآمد محیطی و غلبه رویکردهای نظامی و امنیتی در بهره­برداری از سواحل جنوبی ایران در منطقه خلیج فارس از دست رفتن فرصت­های اقتصادی، گردشگری و حتی فرهنگی و سیاسی می­باشد که در تامین منافع ملی ایران تاثیرگذار است. این امر حالی است که در مقایسه، کشورهای جنوبی خلیج فارس در کنار توجه به مولفه­های امنیتی، با کاربرد برنامه­های اقتصادی به جذب سرمایه­گذاری و گردشگران خارجی پرداخته­اند و توانسته اند به یاری بخش گردشگری بخشی از منافع ملی خویش را تامین کنند. با توجه به نقشی که گردشگری می­تواند در تامین منافع ملی و پیگیری اهداف ملی ایران در خلیج فارس دارا می­باشد، پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که کشور ایران چگونه می­تواند ازگردشگری در منطقه خلیج فارس در راستای منافع ملی خود، استفاده نماید؟

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: گردشگری ، امنیت ، منافع ملی ، خلیج فارس