بانک داده شتاب نگاشت های حوزه نزدیک گسل ایران

پیشینه تاریخی توجه به رویدادهای لرزه ای در حوزه نزدیک به گسل به دهه هفتاد قرن بیستم بازمی گردد، در واقع، رویداد زلزله و حضور مراکز متمرکز جمعیتی در نواحی که زلزله اتفاق افتاده است ماهیت ویرانگر رکورد های حوزه نزدیک گسل را بسیار بیشتر برای مهندسین سازه و زلزله نمایان ساخته است. از این رو شناخت و جمع آوری داده های ثبت شده از زلزله در حوزه نزدیک به گسل که دارای اثرات متفاوتی هستند می تواند در کاهش آسیب وارده بر سازه ها موثر واقع شود، بنابراین تشکیل یک بانک جامع از نگاشت های جنبش نیرومند زمین که قابلیت استفاده در مطالعات لرزه شناسی و تحقیقات مهندسی را داشته امری مهم و حیاتی است. مهم ترین آثار جنبش نیرومند زمین در حوزه نزدیک گسل، پالس های پریود بلند ناشی از اثر جهت پذیری است که به طور عمده در راستای عمود بر امتداد گسل پدیدار شده و در مدت زمانی کوتاه، انرژی زیادی را به سازه وارد می کند. در این پژوهش شتاب نگاشت های زمین لرزه های ایران برای ارزیابی وضعیت پالس­های حوزه نزدیک آنها بررسی شده اند. بانک داده لرزه ای مورد مطالعه شامل  ۴۵۰ شتاب نگاشت سه مولفه ای ثبت شده از زمین لرزه های ایران تا سال ۱۳۹۳ با فاصله ی رومرکزی کمتر از ۳۰ کیلومتر است که در شبکه ملی شتاب نگاری کشور ثبت و ذخیره شده اند. شتاب­نگاشت های حوزه نزدیک با توجه به جهت داری پیش رونده و پالس موجود در آنها از سایر نگاشت ها جدا شده اند که در مجموع تعداد ۷۷ نگاشت جنبش قوی حوزه نزدیک با خاصیت جهت پذیری قابل توجه تشخیص داده شد. نگاشت های منتخب دارای خصوصیات ویژه رکورد های حوزه نزدیک پالس گونه هستند و خصوصیات آنها شامل مدت زمان کوتاه حرکت نیرومند زمین، اثرات جهت پذیری، ارتعاشات ضربه ای با فرکانس کم در نگاشت سرعت هستند. استفاده از این بانک داده پالایش شده برای طراحی سازه های مهم علاوه بر توسعه دانش مهندسی زلزله اهمیت بسیار زیادی دارد.

کلیدواژه ها:

شتاب نگار ، نگاشت پالسی شکل ، حوزه نزدیک گسل ، جهت داری پیش رونده ، بانک داده