بررسی تنوع فیتوشیمیایی اسانس جمعیت های مختلف آویشن (.Thymus spp)
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 83
فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-15-47_006
تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1402
چکیده مقاله:
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: آویشن از جمله گیاهان دارویی می باشد که در مناطقی از جهان به صورت زراعی کشت می گردد و برخی از گونه های آن بومی ایران هستند. ارزیابی تنوع فیتوشیمیایی اسانس این گونه ها از گام های مهم به نژادی آویشن می باشد و چنین تنوعی در ترکیبات اسانس ناشی از اثر متفاوت عوامل محیطی و رویشگاهی است. تحقیق حاضر در راستای درک تنوع فیتوشیمیایی اسانس جمعیت های مختلف آویشن اجرا گردید.
مواد و روش ها: در پژوهش حاضر درصد ترکیبات اسانس ۱۵ جمعیت آویشن (۸ جمعیت از گونه T. kotschyanus، ۳ جمعیت از گونه T. migricus، ۲ جمعیت از گونه T. fedtschenkoi و یک جمعیت از گونه های T. fallax و T. pubescens) رویشگاه های طبیعی مناطق شمال غرب کشور مورد مطالعه قرار گرفتند. بدین منظور، سرشاخه های گلدار جمعیت ها در فصل گلدهی برداشت و ترکیبات اسانس با دستگاه GC/MS شناسایی شدند.
یافته ها: در مجموع ۲۷ ترکیب در اسانس جمعیت های مورد مطالعه مشاهده گردید که تنوع قابل ملاحظه در میان آنها وجود داشت. بر طبق نتایج، Thymol، P-cymene و Gamma-terpinene ترکیبات غالب اسانس بودند. بیشترین میزان اسانس مربوط به ترکیب Thymol بود که جمعیت بوکان (۶۹/۷۵ درصد) و باروق (۶۲/۱۳ درصد) دارای بیشترین مقدار بودند. طبق این نتایج، برتری جمعیت های استان آذربایجان غربی از نظر ترکیب Thymol محسوس بود. Carvacrol در جمعیت ارومیه- قوشچی (۵۸/۲۹ درصد)، سردشت (۴۴/۷۷ درصد) و Linalool در جمعیت سقز (۵۳/۲۱ درصد) بیشترین مقادیر را داشتند. با تجزیه به مولفه های اصلی مشخص گردید که سه مولفه نخست ۶۰ درصد از تغییرات موجود در داده ها را توجیه می نمایند. نتایج تجزیه خوشه ای جمعیت های استان آذربایجان غربی و استان کردستان را در دو گروه مجزا قرار داد. ترکیب Thymol با ۱,۸-cineoleهمبستگی منفی داشت. Gamma-terpinene که از دیگر ترکیبات غالب اسانس بود با ترکیبات ۱,۸-cineole و Beta. Ocimene همبستگی منفی نشان داد. شدیدترین همبستگی مثبت میان ترکیبات ۱,۸-cineole با Beta. Ocimene، Caryophyllene oxide با Camphor و Lavandulyl acetate با Camphene مشاهده شد. ترکیب Alpha-thujen دارای بیشترین همبستگی منفی با دیگر ترکیبات اسانس بود و Carvacrol نیز همبستگی بالایی با سایر ترکیبات نداشت.
نتیجه گیری: جمعیت های بوکان و باروق به دلیل داشتن میزان Thymol بالا و جمعیت های سردشت، ارومیه- قوشچی و نقده به دلیل داشتن میزان دو ترکیب Thymol و Carvacrol بالا، برتر می باشند که می توانند در صنایع وابسته و داروسازی و برنامه های تولیدی و به نژادی مفید واقع گردند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رقیه نجف زاده
Department of Medicinal Plants, Higher Education Center Shahid Bakeri Miyandoab, Urmia University, Iran
چنور حسینی
Department of Horticultural Sciences, Urmia University, Urmia, Iran
حسین عبدی
Department of Plant Production and Genetics, Urmia University, Urmia, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :