گروه بندی ژنوتیپ های نخود سفید (.Cicer arietinum L) در کشت انتظاری با استفاده از روش های آماری چند متغیره

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم نخود دریافتی از ایکاردا  تحت شرایط دیم در کشت انتظاری، آزمایشی در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در پایگاه نوآوری پروژه امنیت غذایی ایران – ایکاردا واقع در شهرستان کامیاران (استان کردستان)، اجرا شد. استفاده از روش تجزیه به عامل ها منجر به انتخاب چهار عامل شد که در مجموع ۷/۸۵ درصد از کل تغییرات داده ها را توجیه کردند. عامل اول ۲۹ درصد از تغییرات را توجیه کرد که شامل صفات ارتفاع بوته، ارتفاع اولین غلاف از سطح زمین، ارتفاع آخرین غلاف از سطح زمین و وزن صد دانه بود و عامل دوم که حدود ۵/۲۸ درصد از تغییرات را توجیه کرد، شامل صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه بود. ژنوتیپ های تحت شماره ۱۶، ۴، ۱۵، ۱۴ و ۳ که دارای عامل اول و دوم مثبت و بالاتری بودند به عنوان ژنوتیپ های برتر با عملکرد بالا تحت شرایط دیم به صورت کشت انتظاری شناسایی شدند. با توجه به نتایج تجزیه خوشه ای براساس صفات مورفولوژیکی، ژنوتیپ های مورد بررسی در سه گروه دسته بندی شدند. ژنوتیپ های گروه اول و سوم از نظر اکثر صفات زراعی مورد بررسی و عملکرد دانه، میانگین بالاتری را در میان سایر گروه ها و همچنین میانگین کل ژنوتیپ ها داشتند که اکثر ژنوتیپ های قرار گرفته در این دو گروه، ژنوتیپ های انتخاب شده بر اساس تجزیه پراکنش بای پلات بودند.

کلیدواژه ها:

نخود سفید ، کشت انتظاری ، تجزیه به عامل ها ، تجزیه چند متغیره ، تجزیه خوشه ای