پاسخ مکانسیم دفاعی آنتی اکسیدانی و تغییرات عملکردی گندم به تنش خشکی با کاربرد غلظتهای مختلف نانو سیلیکون و نانو تیتانیوم

امروزه اهمیت ثبات تولید محصولات زراعی طی شرایط کم آبی به دلیل افزایش جمعیت جهان بیش از پیش حائز اهمیت می باشد. با توجه به احتمال تاثیر نانو تیتانیوم و نانو سیلیکون بر روی رشد و نمو گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهش حاضر با بهره گیری از آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال ۱۳۹۳ در کشتزار پژوهشی گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه انجام گرفت. سطوح مختلف آبیاری (آبیاری در ۹۰، ۷۵ و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی به ترتیب برای شرایط بدون تنش، تنش متوسط و تنش شدید) به عنوان کرت­های اصلی و سطوح مختلف محلول پاشی نانو ذرات تیتانیوم و سیلیکون (شاهد، ۵/۰، ۱، ۵/۱ و ۲ درصد) نیز به عنوان کرت­های فرعی در نظر گرفته شدند.  نتایج تجزیه واریانس داده​ها نشان داد که اثر متقابل کاربرد نانو ذرات و بروز تنش خشکی بر روی پارامترهای وزن خشک، سطح برگ، کلروفیلa، کلروفیلb، کارتنوئید، کلرفیل کل، وزن هزار دانه، سوپر اکسید دیسموتاز، Cu/Zn-SOD، Mn-SOD، Fe-SOD،آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز، پراکسیدهیدروژن، مالون دی آلدئید، پرولین در سطح احتمال یک درصد و میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در سطح احتمال پنج درصد معنی​دار شدند. مقایسات میانگین صورت گرفته نشان داد که بیشترین میزان تاثیرگذاری نانو تیتانیوم و نانو سیلیکون  بر روی سیستم آنتی اکسیدانی و مقادیر کلروفیل و پراکسید هیدروژن در تیمارهای ۵۰ و ۷۰ درصد ظرفیت زراعی مربوط به سطوح محلول پاشی ۵/۱ و ۲ درصد این ماده ها می​باشد. با توجه به اثرگذاری بیشتر عنصر تیتانیوم در مقایسه با سیلیکون بر روی میزان کلروفیل، سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی و عملکرد در شرایط تنش خشکی باعث گردید که غلظت ۲ درصد نانوتیتانیوم به عنوان نتیجه این پژوهش برای شرایط مشابه آزمایش معرفی گردد.

کلیدواژه ها:

پراکسید هیدروژن ، سوپراکسید دیسموتاز ، کاتالاز ، کلروفیل ، کم آبی و گندم