بررسی آثار و پیامدهای سکونتگاه های خلاق در توسعه مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رشتخوار)

روستا کهن­ترین شکل سکونتگاه بشری است و روستانشینی یکی از قدیمی­ترین شیوه­های زندگی بشر است. از این رو، برنامه­ریزان روستایی باید برای توسعه پایدار روستاها به دنبال راه­حل جدید و نویی باشند. در این راستا، ایجاد سکونتگاه­های خلاق می­تواند راه­حلی مناسب برای پایداری روستاها باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی آثار و پیامدهای سکونتگاه­های خلاق در توسعه مناطق روستایی می­باشد. پژوهش به لحاظ هدف،کاربردی است و به لحاظ ماهیت ونوع گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی – تحلیلی است. جمع­آوری داده­ها به دو صورت اسنادی و میدانی(پرسشنامه) در ۵ بعد توسعه روستایی اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، نهادی – مدیریتی، زیست محیطی، کالبدی و ۶ بعد سکونتگاه­های خلاق(انعطاف­پذیری، ابتکار، آموزش و ترویج، خطرپذیری، رهبری، مشارکت) انجام شد. جامعه­آماری پژوهش شامل سرپرستان خانواردرروستاهای شهرستان رشتخوار بوده که براساس فرمول کوکران حجم نمونه ۳۷۷ خانوار محاسبه و همچنین برای تکمیل پرسشنامه­ها در این مطالعه، ازگروه­های تصمیم­ساز شامل ۱۵نفر از نخبگان(اساتید دانشگاه، کارشناسان و مدیران توسعه روستایی و کشاورزی) نظر خواهی شد. برای رتبه بندی و تحلیل فضایی روستا از تکنیک مولتی مورا و Arc GIS و  برای تحلیل­های آماری از تکنیک AHP و  نرم افزارهای Expert choice ، SPSS  استفاده شد. در این پژوهش ، شاخص مشارکت با استفاده از تکنیک AHP،  بیشترین امتیاز (۳۰/۰) و شاخص خطرپذیری کمترین امتیاز (۱۱/۰) را به خود اختصاص داده­اند. یافته­های تحقیق نشان دهنده آن است که، رابطه معناداری بین آثار و پیامدهای روستاهای خلاق و توسعه مناطق روستایی وجود دارد به گونه­ای که ضریب همبستگی بین آثار و پیامدهای سکونتگاه­های خلاق و توسعه در سطح مناطق  روستایی ۷۱۰/۰ به دست آمد. براین اساس، می­توان اظهار کرد که آثار و پیامدهای سکونتگاه­های خلاق ارتباط مستقیمی با یک­دیگر دارند.

کلیدواژه ها:

سکونتگاه های خلاق ، توسعه ، مناطق روستایی ، رشتخوار