تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار

مقدمه و هدف: تغذیه مناسب طی دوران بارداری برای حفظ سلامت مادر و جنین ضروری است. در این ارتباط، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده (TPB: Planned Behavior Theory) بر ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر آمل در سال ۱۳۹۷ انجام شد. روش کار: پژوهش مداخله ای نیمه تجربی حاضر در ارتباط با ۷۲ زن باردار که در سه ماهه اول بارداری قرار داشتند و به طور تصادفی در گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند، انجام شد. ابزار اندازه گیری مورد استفاده، پرسشنامه پژوهشگر ساخته ای بود که پس از تعیین روایی و پاپایی آن، پس از یک ماه مداخله جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۲ و به کارگیری آزمون t مستقل،  tزوجی، Mann–Whitney و ویلکاکسون انجام شد. شایان ذکر است که (۰/۰۵ P<) از نظر آماری معنا دار در نظر گرفته شد. یافته ها: تفاوت معنا داری در میانگین نمرات آگاهی، نگرش، هنجار انتزاعی، کنترل رفتار درک شده، قصد رفتار و رفتار گروه مداخله پس از انجام مداخله آموزشی نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید  (۰/۱۰۰ P<) . در رابطه با گروه های غذایی (لبنیات، پروتئین، غلات سبوس دار، میوه جات و سبزیجات) نیز اختلاف معناداری بین مصرف آن ها در گروه مداخله نسبت به رفتار تغذیه ای سالم، قبل و بعد از مداخله آموزشی وجود داشت (۰/۰۵ P<). نتیجه گیری: مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار موثر است و می تواند به عنوان چارچوب نظری مناسبی برای طراحی و اجرای مداخلات در ارتقای رفتارهای تغذیه ای زنان باردار مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه ها:

Comprehensive health centers ، Nutritional behaviors ، Planned behavioral theory ، Pregnant women ، رفتارهای تغذیه ای ، زنان باردار ، مراکز جامع سلامت ، نظریه رفتار برنامه ریزی شده