تاثیرات آتش سوزی در دوره های مختلف زمانی بر ترکیب و تنوع بانک بذر خاک در جنگل های بلوط لرستان

در بیشتر اکوسیستم ها اختلال از عوامل مهم تغییر ترکیب و ساختار جوامع است. تعیین تنوع و ترکیب بانک بذر خاک به منظور طراحی برنامه های حفاظتی و احیایی ضروری است در مطالعه حاضر خصوصیات بانک بذر خاک در دوره های مختلف زمانی آتش سوزی (یک ساله، پنج ساله، ده ساله و شاهد) در شهرستان کوهدشت بررسی شد. در هر منطقه تعداد ۴۰ قطعه نمونه از عمق ۰ تا ۲۰ سانتی متری برداشت شد. برای برداشت نمونه های بانک بذر خاک از قاب فلزی ۲۰×۲۰ سانتی متری استفاده شد. نمونه ها پس از اعمال تیمار سرما به گلخانه منتقل و کشت شدند. اختلاف معنی داری بین شاخص های تشابه در مناطق چهارگانه وجود داشت. بیشترین تشابه بانک بذر خاک و پوشش روزمینی در مناطق شاهد و آتش سوزی ۱۰ ساله است. نتایج تحلیل تطبیقی متعارف نشان داد که دوره های زمانی مختلف آتش سوزی و تاثیرات آنها بر شرایط رویشگاه به صورت آشکار در ترکیب بانک بذر خاک منعکس شده است. نتایج نشان داد که بین تراکم بانک بذر خاک در چهار منطقه اختلاف معنی داری وجود دارد. گونه های تروفیت و همی کریپتوفیت بیشترین تراکم بانک بذر خاک را در مناطق آتش سوزی و در منطقه شاهد گونه های کریپتوفیت بیشترین تراکم بانک بذر خاک را داشتند. تنوع شانون وینر، غنای مارگالف و یکنواختی پایلو بین چهار منطقه تفاوت معنی داری داشت و بیشترین تنوع در منطقه شاهد مشاهده شد. براساس نتایج تحقیق حاضر تغییرات رویشگاه پس از آتش سوزی در کوتاه مدت به صورت مشخص در ترکیب بانک بذر خاک نمایان می شود و این تغییرات با گذشت زمان بازیابی می شوند.

کلیدواژه ها:

تنوع زیستی ، جوامع گیاهی ، شکل زیستی ، کوهدشت