بررسی بن مایه ها و عناصر داستانی منظومه ی خورشید و خرامان الماس خان کندوله ای

منظومه ی غنایی خورشید و خرامان، داستان عشق خورشید شهزاده ی خاوری به خرامان، دختر خاقان چین است، سروده ای به زبان محلی (گویش کردی گورانی) به شکل نسخ خطی است که در سرزمین های جنوب کردستان، کرمانشاه، شمال ایلام، اسدآباد همدان و غرب لرستان، در میان خاندان های اصیل یافت می شود و مردم اهل ادب این نواحی الماس خان کندوله ای کرمانشاهی، شاعر بزرگ قرن دوازدهم هجری را سراینده ی این اثر می دانند. اگر چه مردم به سروده های حماسی و غنایی از این دست، عشق می ورزند و روزگاری نقل محافل آنان بوده است، اما تاکنون جز مواردی اندک برای گردآوری، در تصحیح و نشر این متون اقدامی نشده است. پژوهش پیش روی، با هدف معرفی منظومه ی غنایی خورشید و خرامان با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده و پس از شرحی کوتاه در احوال الماس خان و خلاصه منثور داستان، در نگاهی کوتاه ساختار و محتوای این منظومه، شامل عناصر صوری آن (قالب، قافیه، ردیف، توصیف)، نوع و عناصر داستانی (زاویه ی دید، شخصیت، لحن و فضا، عناصر خرق عادت، گفتگو، تعلیق)، و ویژگی های محتوایی (اثرپذیری از فرهنگ عامه، موضوع، درون مایه و رویدادها) بررسی شده، و همچنین با منظومه های غنایی و غنایی- حماسی مشابه در ادب فارسی مقایسه شده است.

کلیدواژه ها:

ادبیات کردی ، الماس خان کندوله ای ، خورشید و خرامان ، ادبیات غنایی