بایسته های حقوق شهروندی با تاکید بر نظام جمهوری اسلامی ایران

شهروند، مفهومی حقوقی است که در بستر یک دولت ملت معین پدید می آید. حقوق شهروندی به مجموعه استحقاق هایی گفته می شود که فرد به واسطه عضویت در یک کشور خاص از آن بهره مند می شود. این حقوق برخلاف وصف عمومیت حقوق بشر، واجد جنبه منطقه ای و محلی است که دولت ها در اسناد و قوانین خود به آنها اشاره کرده اند. وضع مجموعه ای از حقوق، به نام حقوق شهروندی، در هر جامعه ای زمانی کارآمد، اثربخش و شایسته خواهد بود که مقتضیات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حقوقی آن جامعه مدنظر باشد. نظر به صبغه حقوق بشری مفهوم حقوق شهروندی، تبعیت از آموزه های اسلامی، و وجود تفاوت ها و تنوعات فرهنگی و اجتماعی در کشور ما لازم است که مولفه ها و شاخصه های ضروری حقوق شهروندی شایسته منطبق با مدل نظام جمهوری اسلامی ایران شناسایی شود. پژوهش حاضر نخست با تحلیل مفهومی واژه حق و شهروند به تبیین حقوق شهروندی و رابطه آن با حقوق بشر پرداخته و از این رهگذر با بیان بایسته های حقوق شهروندی در جهت هرچه کارآمدتر شدن و عملیاتی ساختن این حقوق در نظام جمهوری اسلامی ایران برآمده است.

کلیدواژه ها:

شهروند ، حقوق شهروندی ، تعهدات شهروندی ، حقوق بشر ، بیگانگان ، اقلیت ها