ارزیابی تناسب زمین برای کاربری کشاورزی با تاکید بر ویژگی های ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی: شهرستان بهبهان)

هرگونه استفاده از زمین، بدون در نظر گرفتن تفاوت های اکولوژیکی و پتانسیل های محیطی باعث به وجود آمدن پیامدهای زیست محیطی ناگواری مانند فرسایش خاک، بیابان زایی، جنگل زدایی و ... می شود که در نهایت ضربه های جبران ناپذیری را بر پیکره ی منابع طبیعی وارد می آورد. در این مطالعه نقش عوامل ژئومورفولوژیکی در تعیین تناسب کشاورزی اراضی در شهرستان بهبهان مورد بررسی قرار گرفته است.با توجه به قرارگیری محدوده ی مورد مطالعه در جلگه ی خوزستان و نیز کارایی و موقعیت مناسب زمین برای فعالیت کشاورزی سعی بر آن است که با استفاده از معیار های طبیعی و ژئومورفولوژیکی پتانسیل اراضی برای کاربری کشاورزی تعیین گردد. روش های موجود و رایج تعیین تناسب زمین کمتر از مدل های AHP و فازی استفاده نموده اند نتایج این پژوهش کاربرد و کارایی مدل های مذکور در تعیین تناسب زمین را نشان داد. برای اینمنظور داده ها و معیار های ژئومورفولوژیکی مورد نیاز در سیستم اطلاعات جغرافیایی رقومی و وارد گردیدند.پس از ژئورفرنس نمودن و رستر سازی لایه های نقشه ای برای ارزیابی و تعیین تناسب زمین جهت کشاورزی از مدل تلفیقی AHP/ فازی استفاده شد.نتایج نشان داد که حدود 42 درصد از مساحت کل شهرستان بهبهان، دارای پتانسیل بالایی برای کاربری کشاورزی است که عمدتا پایکوه های شمال شرقی ، شرقی،مرکزی و جنوب غربی منطقه را در برمیگیرد . مناطق با تناسب کم و بسیار کم که حدود 25 درصد مساحت محدوده را در برمی گیرند، اغلب در ارتفاعات و در مناطق دور از رودخانه ها واقع شده اند. حدود 33 درصد مساحت محدوده نیز تناسب متوسطی برای کاربری کشاورزی دارد.

کلیدواژه ها:

تناسب زمین ، ویژگی های ژئومورفولوژیکی ، AHP ، فازی ، شهرستان بهبهان