تعیین حوضه آبگیر چشمه های کارستی غرب مجن، شاهرود

چشمه‎ های کارستی مجن در هفت کیلومتری غرب شهر مجن، در جنوب آبشار مجن واقع شده ‎اند. در این تحقیق، برای تعیین محدوده ‎ی مقدماتی حوضه آبگیر چشمه‎ ها از تلفیق روش ‎های زمین ‎شناسی، ژیومورفولوژی و هیدروژیولوژی استفاده گردید. مساحت حوضه آبگیر مقدماتی ترسیم شده برای چشمه ‎های کارستی غرب مجن حدود 4.27 کیلومترمربع برآورد شد. برای محدوده حوضه آبگیر، مقدار میانگین ارتفاع از روی منحنی هیپسومتری برابر با 3090 متر تعیین شد. سپس با توجه به میانگین ارتفاع به دست آمده و با استفاده از نمودار ارتفاع- بارش ایستگاه ‎های مجاور، میانگین بارش سالانه حوضه آبگیر مورد نظر 550 میلی‎ متر انتخاب گردید. درصد تغذیه سالانه در حوضه آبگیر با توجه به معیارهای مختلف (مانند توسعه کارست، نوع بارش غالب، شیب توپوگرافی، درصد سنگ ‎های برهنه و ..) 0.68 برآورد شد. سپس با داشتن مقادیر بارش، درصد تغذیه سالانه و مساحت حوضه آبگیر، حجم تغذیه سالانه حوضه آبگیر مقدماتی برابر با 1597000 مترمکعب محاسبه شد. علاوه بر این، حجم تخلیه سالانه چشمه ‎ها نیز از طریق محاسبه‎ ی مساحت زیر هیدروگراف برابر با 1610930 مترمکعب به دست آمد. با مقایسه‎ ی حجم تغذیه و تخلیه سالانه، خطای نسبی 0.8 درصد محاسبه شد که با توجه به خطای نسبی اندک بین حجم ‎های تغذیه و تخلیه و همچنین نحوه قرار گرفتن واحدهای سنگی مختلف در منطقه، حوضه آبگیر ترسیم شده از دقت مناسبی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

حوضه آبگیر ، تغذیه ، چشمه ‎ های کارستی مجن