تلفیق عناصر بصری و محیط زیستی با استفاده از روش های فازی و چند معیاری در ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره سو، استان گلستان

ارزش های زیباشناختی به عنوان یکی از ویژگی های طبیعی مهم در نظر گرفته می شوند که از تعامل متغیرهای مختلف محیط زیستی و بصری ایجاد می گردند، و در ارتقاء کیفیت و شرایط زیستگاهی یک منطقه اثرات زیادی دارند. هدف از این مطالعه پهنه­بندی ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره سو در جنوب غربی استان گلستان بر مبنای معیارهای بصری و محیط زیستی و با استفاده از مد ل های تصمیم گیری فازی و چند معیاری مکانی است. به این منظور، نخست معیارهای ارزیابی از جنبه های مختلف فیزیکی، زیستی، اقتصادی-اجتماعی و بصری سرزمین بر اساس مطالعات کتابخانه ای و نظرات کارشناسی انتخاب شدند. جهت ارزشگذاری آن ها روش تحلیل سلسله مراتبی فازی مورد استفاده قرار گرفت. پس از تعیین اهمیت معیارها، تجزیه و تحلیل اطلاعات بر مبنای روش نقطه ایده آل فازی انجام شد. نتایج وزن دهی معیارها نشان داد که معیارهای تیپ پوشش گیاهی، قابلیت دید آبشار، تراکم پوشش گیاهی، نزدیکی به رودخانه و میزان بکر بودن به ترتیب با ارزش 206/0، 155/0، 114/0، 114/0 و 076/0 نسبت به معیارهای دیگر در ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی در اولویت قرار دارند. کمترین ارزش ها به عناصر انسان ساخت از جمله سکونتگاه های شهری و روستایی، جاده و راه و خطوط انتقال نیرو اختصاص یافت. نتایج ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی نشان داد طیفی از طبقات کیفیت زیباشناختی در منطقه وجود دارد و بیشتر سیماهای جنگلی که در قسمت هایی از مرکز و نیمه جنوبی حوزه قرار دارند دارای بالاترین کیفیت زیباشناختی هستند. نتایج این تحقیق می تواند در راستای حفاظت، احیاء و بازسازی ارزش های زیباشناختی منطقه مطالعاتی بکار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

کیفیت زیباشناختی ، سیمای سرزمین ، عناصر بصری ، فازی سلسله مراتبی ، فازی تاپسیس