عوامل مؤثر بر استفاده بهینه از آب در سطح مزارع: مطالعه موردی چغندر قند در شهرستان مرودشت

آب از نهاده های مهم و محدود در تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود. بخش کشاورزی عمده ترین مصر فکننده آب در ایران است و استان فارس با کمبود نسبی منابع آب در تولید محصولاتکشاورزی در بسیاری از مناطق روبروست. لذا در این مطالعه تلاش شد تا عمده ترین عوامل تأثیرگذار برمیزان اتلاف آب در مزارع چغندرقند در شهرستان مرودشت طی سال زراعی 85-84 شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای جمع اوری گردید. برای این منظور معیارهای بهره وری مصرف آب محاسبه و در دو روش آبیاری غرقابی و نشتی مورد مقایسه قرار گرفت. سپس با محاسبه میزان اتلاف آب تأثیر برخی از عوامل فیزیکی، مدیریتی و اقتصادی بر میزان اتلاف آب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بهره وری متوسط مصرف آب با بکارگیری روش های مناسب آبیاری بهبود یافته و میزان اتلاف آب در سطح مزرعه با رعایت اصول مربوط به حفاظت از خاک، روش آبیاری مناسب و افزایش آگاهی زارعین از طریق شرکت درکلاس های آموزشی و ترویجی کاهش می یابد و افزایش در تعداد قطعات کشت چغندرقند و درآمدهای خارج از مزرعه تأثیر منفی در استفاده بهینه از آب در سطح مزارع دارد.

کلیدواژه ها:

اتلاف آب ، بهره وری مصرف آب ، روش آبیاری