بررسی بازتاب باورهای آئین میترایی در افسانه های لری

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,068

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MMJ-16-59_004

تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1399

چکیده مقاله:

میترائیسم یا مهرپرستی یکی از کهن ترین آئین های جهان است که پرستش آن به دوران ماقبل زرتشت برمی گردد. میترا خداوند پیمان و روشنایی است که با بی نظمی، خشک سالی، نافرمانی و دروغ مخالف است و به جنگاوری مشهور است. به دلیل ویژگی های خاص این ایزد، آئین میترایی در مناطق زیادی رواج یافت. با توجه به اینکه افسانه بازمانده روایت های مقدس اسطوره ای است که ریشه در برخی از اعتقادات آئینی دارد، در پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی بازتاب باورهای آئین میترایی در افسانه های لری پرداخته می شود. بستر پژوهشی مقاله افسانه هایی است که به زبان فارسی در استان های لرنشین چهار محال و بختیاری، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد گردآوری شده اند. هدف از این تحقیق بررسی و تحلیل رد پای باورهای میترایی و کارکردهای آن در افسانه های لری است. خواننده با مطالعه این مقاله درمی یابد که بعضی از باورهای اسطوره ای و دینی مربوط به آئین میترایی، با حفظ کارکرد خود و برخی دیگر با دگردیسی هایی، در افسانه های لری ریشه دوانیده است. باورهای مربوط به چگونگی تولد، جنگاوری و بارورکنندگی ایزد مهر و نیز باورهایی که در این آئین پیرامون پدیده های خورشید، خروس، کلاغ، عقاب، سرباز، آتش، عدد هفت و گاو وجود دارد، از این دسته اند.

نویسندگان

سودابه کشاورزی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

زرین تاج واردی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامه ...
  • اسماعیل پور، ابوالقاسم. 1393. اسطوره، بیان نمادین. تهران: سروش. ...
  • اولانسی، دیوید. 1380. پژوهشی نو در میتراپرستی: کیهان شناسی و ...
  • بهار، مهرداد. 1376. پژوهشی در اساطیر ایران (پاره نخست و ...
  • . 1390. از اسطوره تا تاریخ. چ7. تهران: چشمه. ...
  • بیدمشکی، مریم. 1383. مهر به هفت خوان رستم . کتاب ...
  • بیرانوند، زلیخا. 1392. افسانه ها و باورهای عامیانه درباره قلعه ...
  • پورخالقی چترودی، مهدخت. 1381. درخت شاهنامه (ارزش های فرهنگی و ...
  • پورداوود، ابراهیم. 1380. فرهنگ ایران باستان. تهران: اساطیر. ...
  • دادور، ابوالقاسم. 1341. درآمدی بر اسطوره ها و نمادهای ایران ...
  • درویشیان، علی اشرف و رضا خندان. 1380. فرهنگ افسانه های ...
  • . 1381. فرهنگ افسانه های مردم ایران. ج10. تهران: کتاب ...
  • . 1382. فرهنگ افسانه های مردم ایران. ج5. تهران: کتاب ...
  • . 1384. فرهنگ افسانه های مردم ایران. ج17. تهران: کتاب ...
  • . 1386. فرهنگ افسانه های مردم ایران. ج19. تهران: کتاب ...
  • دوانی، سوزان. 1385. دین در جهان باستان. ترجمه مرتضی ثاقب ...
  • دوانی، فرزانه؛ محمد فشارکی و محبوبه خراسانی. 1394. بازتاب نمادین ...
  • دوشن گیمن، ژاک. 1390. اورمزد و اهریمن. ترجمه عباس باقری. ...
  • رضایی، عبدالعظیم. 1379. اصل و نسب و دین­های ایرانیان باستان. ...
  • رضی، هاشم. 1381الف. آئین مهر. ج1. تهران: بهجت. ...
  • . 1381ب. تاریخ رازآمیز میترایی در شرق و غرب: پژوهشی ...
  • . 1382. دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت. ...
  • سرکاراتی، بهمن. 1385. پهلوان اژدرکش در اساطیر و حماسه ایران. ...
  • شریفیان، مهدی و رضا غفوری. 1387. بازتاب مهرپرستی در شاهنامه ...
  • عفیفی، رحیم. 1374. اساطیر و فرهنگ ایرانی در نوشته های ...
  • کریستن سن، آرتور. 1383. نمونه های نخستین انسان و نخستین ...
  • کومون، فرانتس. 1367. رازهای میترا . ترجمه فریبا مقدم. چیستا. ...
  • . 1380. آئین پررمز و راز میترایی. ترجمه هاشم رضی. ...
  • . 1386. دین مهری. ترجمه احمد آجودانی. تهران: ثالث. ...
  • تاثیر باورهای میترایی بر تاریخ بلعمی [مقاله ژورنالی]
  • مقدم، محمد. 1380. جستاری درباره مهر و ناهید. تهران: هیرمند. ...
  • ملک زاده، فاطمه. 1386. این آتش نهفته. تهران: هزار. ...
  • تصاویر بلاغی خورشید در شاهنامه و بازتاب اسطوره مهر در آن [مقاله ژورنالی]
  • مولائی، چنگیز. 1388. سروش . دانشنامه زبان و ادب فارسی. ...
  • موله، م. 1377. ایران باستان. ترجمه ژاله آموزگار. تهران: توس. ...
  • نیبرگ، هنریگ ساموئل. 1383. دین های ایران باستان. کرمان: دانشگاه ...
  • واثق عباسی، عبدالله و یعقوب فولادی. 1396. دگردیسی اسطوره آفرینش ... [مقاله ژورنالی]
  • ویدن گرن، گئو. 1381. جهان معنوی ایرانی از آغاز تا ...
  • هینلز، جان راسل. 1382. شناخت اساطیر ایران. ترجمه ژاله آموزگار ...
  • یشت ها. 1377. ترجمه ابراهیم پورداوود. تهران: اساطیر. ...
  • English Sources ...
  • Anklesaria, B. T. 1956. Zand-Akasih. Iranian or Greater Bundahishn. Bombay. ...
  • Boyce, M. 1975. A History of Zoroastrianism: The early period. ...
  • Haug, M. and E. W. West. 1971. The Book of ...
  • نمایش کامل مراجع