بررسی عملکرد جام و باکس خروجی سرریز سدگرمی چای میانه با استفاده از مدل فیزیکی

سرریز اوجی با پلان قوسی نسبت به سرریز با تاج خطی، دارای طول تاج بیشتری است ازاین رو در یک رقوم معین دریاچه، قادر به تخلیه بده بالاتری نسبت به سرریز مستقیم می باشد. به این دلیل در طرح هایی که استفاده از آن ها میسر است، ارجحیت دارند. هدف از این تحقیق بررسی آزمایشگاهی تاثیر انحنا در پلان سرریز اوجی بر توزیع بده در واحد طول سرریز، تعیین ضریب جریان، مطالعه پدیده کاویتاسیون و شناخت رفتار هیدرولیکی جریان است. این بررسی بر روی مدل فیزیکی سرریز سد گرمی چای و ضمایم آن که در آزمایشگاه هیدرولیک پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری وزارت جهاد کشاورزی ساخته شده، صورت گرفت. نتایج این بررسی به اصلاح ضوابط طراحی اولیه منجر شد و طرح اصلی را تدقیق نمود.تفسیر داده های آزمایشگاهی نشان داد که ضریب بده این سرریز با پلان قوسی، در حالت آزاد به طور متوسط 9 درصد کمتر از ضریب بده در سرریزهای اوجی با محور مستقیم است. ضریب بده سرریز سد گرمی چای (در شرایط قوسی) به دلیل همگرایی جریان، کمتر از سرریزهای محور مستقیم است. با افزایش بده عبوری، ضریب بده سرریز به دلیل مستغرق شدن سرریز و تحت تاثیر قرار گرفتن هد بالادست از پایاب، روند کاهشی دارد. نتایج آزمایش ها نشان داد سرریز و تاسیسات پایین دست اولیه (طرح شده توسط مشاور) قابلیت انتقال دبی حداکثر محتمل یا PMF طرح (به میزان 247 لیتر در ثانیه در مدل فیزیکی و 772 مترمکعب در ثانیه در شرایط طبیعت)، را دارا نمی باشد. همچنین مشخص گردید سازه اولیه طرح شده توسط مشاور، حداکثر قادر به عبور جریانی برابر با  دبی طراحی از خود است.پس از اعمال سه مرحله اصلاحات هندسی متفاوت در سازه مدل فیزیکی، در بهترین شرایط سرریز قادر به انتقال جریانی برابر با  دبی طراحی از خود شد.همچنین به دلیل بالا بودن فشار روی بدنه سرریز، عدد کاویتاسیون سرریز در بده های مختلف بالاتر از مقدار بحرانی ارزیابی گردید.کلمات کلیدی: پلان قوسی، سد گرمی چای، سرریز اوجی، ضریب بده، کاویتاسیون.