شناسایی و مقایسه فیتوشیمی جمعیت های مختلف ‭Teucrium polium ‬دراستان فارس

جنس مریم نخودی گیاهی چند ساله و متعلق به تیره نعناست.تاکنون بیش از ‮‭340‬ گونه آن در جهان سناسایی شده است که ‮‭12‬ گونه آن متعلق به ایران است. این گیاه منبع غنی از دی ترپن ها بوده که تعدادی از آن ها تاثیرات اکولوژیک جالب مانند خاصیت ضد حشره ای و یا کاربرد وسیع در صنایع دارویی ارزش تجاری دارند. مطالعه ای بر مبنای ترکیبات شیمیایی اسانس جمعیت هایی از گیاه دارویی مریم نخودی در هفت منطقه استان فارس در این تحقیق شامل دراک با ارتفاع ‮‭2500‬ متر از سطح دریا، چشمه انجیر با ارتفاع ‮‭2125‬ متر از سطح دریا، آب موردی با ارتفاع ‮‭1832‬ متر از سطح دریا، قلات سروستان با ارتفاع ‮‭1692‬ متر از سطح دریا، میان جنگل با ارتفاع ‮‭1750‬ از سطح دریا، بوانات با ارتفاع ‮‭1750‬ متر از سطح دریا، فراشبند با ارتفاع ‮‭800‬ متر از سطح دریا انجام شد. قسمت های هوایی گیاه اولیه بعد از خشک شدن توسط دستگاه کلونجر (تقطیر با آب) اسانس گیری شد و سپس ترکیبات اسانس با دستگاه های ‭GC ‬و ‭MS/GC ‬شناسایی شدند. بطور کلی در منطقه دراک ‮‭50‬ ترکیب ، در منطقه آب موردی ‮‭55‬ ترکیب، در منطقه چشمه انجیر ‮‭68‬ ترکیب، و در منطقه قلات سروستان ‮‭58‬ ترکیب، بوانات ‮‭59‬ ترکیب، میان جنگل ‮‭63‬ ترکیب، فراشبند ‮‭59‬ ترکیب شناسایی شد. ترکیبات عمده در این هفت منطقه عبارتند از: آلفا پینن، بتا پینن، میریسن، لیمونن، ای کاریوفیلن، جرماکرین دی، بی سیکلوجرماکرین. نتایج حاصل از آنالیز داده های فیتو شیمیایی با نرم افزار ‭minitab ‬به تشخیص 3 گروه متمایز منجر شد که نشان دهنده ی وجود تنوع درون گونه ای در این گونه گیاهی است. سه منطقه دراک ، میانجنگل فسا، چشمه انجیر در یک گروه قرار گرفت. دو منطقه بوانات و فراشبند در یک گروه جداگانه و دو منطقه آب موردی و قلات نیز در گروه دیگر واقع شد.