تعیین رابطه رگرسیونی شاخص سطح برگ با وزن برگ در یونجه ‭((Medicago sativa L. ‬به منظور استفاده در تحقیقات آتی

از آنجا که تعیین سطح برگ از صفات مهم در تجزیه و تحلیل رشد گیاه است و اندازه گیری آن در گیاه یونجه بواسطه کوچک بودن و تعدد برگ مشکل و تا حدی غیر اقتصادی می باشد، این پژوهش به منظور دستیابی به مدل رگرسیونی مناسب جهت برآورد شاخص سطح برگ از طریق وزن برگ(خشک و تر) طی سالهای ‮‭90‬ و ‮‭1391‬ به اجرا در آمد. به منظور کاهش زمان اجرای پروژه این تحقیق در دو مرحله بر روی یونجه های سال اول و دوم با ایجاد مزرعه جدید و یونجه های سال پنجم و ششم در شرایط مختلف آبیاری کامل و محدود بر روی آزمایشات موجود انجام می شود. بدین منظور مزرعه ای با ‮‭20‬ اکوتیپ یونجه در سه تکرار و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در اردیبهشت ماه سال ‮‭1390‬ در مزرعه ‮‭400‬ هکتاری موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج کاشته شد. بخش دوم این پژوهش اندازه گیری صفات بر روی ژنوتیپ هادر سال پنجم و ششم در پروژه ای که در سال زراعی ‮‭1386-87‬ در دو قسمت با آبیاری کامل و محدود به اجرا درآمد و به پایان رسیده است انجام گرفت. در این پروژه تعداد ‮‭11‬ اکوتیپ سردسیری در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند.همچنین در طول اجرای طرح یادداشت برداری ها برروی صفاتی چون ارتفاع بوته، عملکرد علوفه تر و خشک، وزن خشک ساقه و تعداد ساقه در متر مربع درهر چین انجام گرفت. نتایج دو سال در مجموع سه آزمایش نشان داد که برآورد سطح برگ از طریق وزن خشک و تر برگ در یونجه با دقت بالایی با استفاده از مدل رگرسیونی خطی (ضریب تبیین R2 بیش از ‮‭0/94‬ ) امکان پذیر می باشد. به طور کلی نتایج نشان داد که هر ‮‭100‬ گرم برگ تر یونجه دارای ‮‭0/33‬ متر مربع سطح برگ در متر مربع می باشد. در حالیکه، هر ‮‭100‬ گرم برگ خشک یونجه دارای سطحی معادل ‮‭1/52‬ مترمربع است. متوسط عملکرد علوفه خشک ژنوتیپ های مورد بررسی در شرایط آبیاری محدود و نرمال(در سال پنجم وششم) تفاوت معنی داری از یکدیگر نشان نداد. در شرایط آبیاری نرمال و در سال اول و دوم عمر مزرعه ، متوسط عملکرد علوفه خشک ژنوتیپ های تحت بررسی تفاوت معنی داری از یکدیگر نشان دادند. ژنوتیپ های‭Bami x Yazdi ‬، ‭Mesasersa ‬و ‭KFA‬‮‭17‬ به ترتیب با ‮‭41 9/75‬،/9 و ‮‭9/16‬ تن در هکتار بیشترین عملکرد را دارا بودند.بدین ترتیب در بررسی های آتی در گیاه یونجه با توجه به مشکل بودن اندازه گیری صفت شاخص سطح برگ، با استفاده از وزن برگ که معمولا در تحقیقات این محصول اندازه گیری می شود، می توان شاخص سطح برگ را با دقت بالایی برآورد کرد. - واژه های کلیدی: اکوتیپ، رابطه رگرسیونی، شاخص سطح برگ، وزن برگ و یونجه .