بررسی نحوه بهینه سازی الگوی مصرف آب های زیرزمینی در دشت های استان بوشهر

وجود محدودیت آب و کمبود منابع آبی به عنوان حیاتی ترین اهرم زندگی انسان، گیاهان و جانوران مسیله ای است که در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از تنگناهای توسعه اقتصادی عنوان می گردد. یکی از مهمترین منابع تامین آب در دشت های ایران آب های زیرزمینی می باشد. کمبود نزولات جوی از یکسو و توزیع نامناسب بارش از طرف دیگر و همچنین برداشت بی رویه از منابع آبی زیرزمینی باعث افت شدید سطح آب سفره های زیر زمینی شده و می تواند یک منطقه را با بحران جدی آب مواجه نماید. روند منفی دشت ها از لحاظ بیلان آبی ناشی از برداشت بی رویه از چاه ها است. استفاده نادرست از این منابع منجر به کاهش شدید عمق آب زیر زمینی شده و نهایتا ممنوعه شدن برداشت از آب های زیرزمینی خواهد شد. با توجه به خشکسالی مستمر لزوم استفاده بهینه از منابع آب بخصوص آب های زیرزمینی ضروری است. یکی از موارد برای جلوگیری از بیلان منفی اعمال مدیریت و برنامه ریزی جهت بهره برداری بهینه از آب های زیرزمینی در کنار اقدامات آبخیزداری و تغذیه مصنوعی بوده که نه تنها سطح آب دشت ها را حدودا کنترل بلکه سبب تقویت آن نیز می شود. برای استفاده از منابع آب، نیاز به تدابیری گسترده برای استفاده بهینه از آب های زیرزمینی در دشت ها می باشد. اگرچه متوقف کردن کامل روند منفی بیلان آب های زیرزمینی در شرایط طبیعی امکان پذیر نیست ولی مهار آن در قالب طرح های مدیریت جامع منابع آب یک نیاز مبرم است. این تحقیق با هدف دستیابی به پتانسیل های مختلف منابع آب با مدیریت درست و میزان مصرف بهینه آب در دشت بوشکان استان بوشهر صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که متوسط تراز سطح آب زیرزمینی دشت بوشکان ‮‭521/9‬ متر می باشد. همچنین هیدروگراف واحد دشت بوشکان از سال ‮‭1378‬ الی ‮‭1386‬ تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی تغییرات هیدروگراف واحد دشت نشان دهنده این است که سطح آب زیرزمینی از سال آبی ‮‭1378‬ تاکنون روند نزولی داشته است. نتایج نشان می هد که حجم کل ورودی به آبخوان آبرفتی دشت بوشکان ‮‭52/676‬ و حجم کل خروجی از آبخوان ‮‭53/484‬ میلیون مترمکعب می باشد و به طور متوسط سالیانه حدود ‮‭0/808‬- میلیون مترمکعب از حجم ذخیره آبخوان کاسته می شود. واژه های کلیدی: برنامه ریزی، مدیریت آب های زیرزمینی، آبخوان، بوشکان، استان بوشهر