بررسی بهبود کارایی مصرف آب آبیاری ذرت در سایت انتخابی جنوب حوزه کرخه (دشت سرخه)

کمبود آب و کاهش تدریجی منابع آب با کیفیت مناسب، از مهم ترین عوامل محدود کننده تولیدات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک نظیر ایران به شمار می رود. از اینرو پژوهش در زمینه بهینه سازی مصرف آب در مزارع کشاورزی جهت نیل به مقدار بهینه محصول تولیدی در ازا مصرف کمتر آب امری ضروری می باشد. به منظور افزایش کارایی مصرف آب آبیاری ذرت دانه ای در حوزه آبریز کرخه (دشت سرخه) این مطالعه با رهیافت مشارکتی جهت اطمینان از عملی بودن و همچنین قبول راهکارها و نتایج آنها در اراضی کشاورزان در قالب آزمون Tبا 5 تیمار مدیریت آبیاری در دو مزرعه انتخابی به اجرا در آمدتیمار ها عبارت بودند از: (1) آبیاری یک در میان متغیر تاپایان فصل رشد، (2) آبیاری با کاهش جریان پس از %‮‭75‬ پیشروی، (3) آبیاری با کاهش جریان پس از %‮‭100‬ پیشروی، (4) کشت ذرت در کف جویچه، (5) آبیاری معمول با مدیریت کشاورز (شاهد). عملیات کشاورزی در طول فصل رشد در تیمار های مختلف به طور یکسان اعمال شد. پس از رسیدن محصول در هر تیمار ‮‭15‬ نمونه سه متر مربعی از دو خط وسط برداشت و عملکرد و اجزا آن اندازه گیری و با آزمون‭t- test ‬دو به دو با همدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد که مدیریت های مختلف آبیاری نسبت به مدیریت آبیاری کشاورز باعث کاهش مصرف آب و افزایش کارایی مصرف آب آبیاری شد. تیمار کشت ذرت در کف جویچه باعث کاهش ‮‭20‬ تا ‮‭32‬ درصدی آب مصرفی و افزایش‮‭50‬ تا ‮‭100‬ درصدی کارایی مصرف آب آبیاری شد. بر اساس نتایج بدست آمده با مقدار آب صرفه جویی شده امکان افزایش سطح زیر کشت به میزان ‮‭20‬ تا ‮‭25‬ درصد وجود دارد. واژه های کلیدی : ذرت ، مدیریت آبیاری، آرایش کاشت، آبیاری جویچه ای