بررسی روابط شهروندی و مدیریت شهری در قانون شهرداری ها

از مسائل و موضوعات مهمی که در حوزه مطالعات شهری و برنامه ریزی شهری در سطح جهانی مطرح شده است بحث مربوط به رابطه "شهروندی" و " مدیریت شهری" است. متاسفانه از این نظر سابقه و ادبیات بومی کشور ما چندان پر بار و قابل توجه نیست. اگر مدیریت شهری را شامل فرایندهای سیاست گذاری، برنامه ریزی،هماهنگی،سازماندهی ونظارت بر اداره امور شهر و شهرداری ها بدانیم ونظام حقوق شهری را به مثابه روند قانونمند کردن فرایند چندگانه مدیریت شهری و نیز قانونمدار نمودن وظایف و تکالیف متقابل و دو سویه شهرداری وشهروندان محسوب کنیم می توان رابطه و نسبت مدیریت شهری و حقوق شهروندی را مشخص نمود.در این میان سهم ونقش قانون شهرداری که حلقه ÷یوند ومحل اتصال مدیریت شهری و نظام حقوق شهری است بسیار حائز اهمیت است.از نظر اندیشمندان برنامه ریزی شهری چون هیر اسکار-گیلبرت-گایگر و...اهمیت حقوق شهری و شهروندان را باید در تدوین قانون و مقررات راجع به شهرسازی و برنامه ریزی و مدیریت شهری و همچنین تاثیرات مثبت ناشی از قانونمند کردن زندگی شهری و دیگر پیامد های دگرگون کننده در برنامه ریزی و مدیریت شهر ی جستجو کرد. بهعقیده هیراسکار معمولا مقامات شهری ومسئولان حکومت محلی و برنامه ریزان و مدیران شهری با مسائل ومشکلاتی مواجه هستند که مقابله درست و عملی با این مسائل و مشکلات محلی و شهری منوط به تدوین قوانین و مقررات برنامه ریزی شهری است.به نظر وی مهمترین این قوانین عبارتند از:قانون برنامه ریزی شهری،قانون شهرداری،قانون توسعه شهری،قانون بهسازی شهری،قانون پاکسازی مناطق حاشیه نشین شهری،قانون دستیابی به زمین،قانون مربوط به آلودگی های زیست محیطی،قانون منطقه بندی زمینها.(هیراسکار، )در این مقاله ضمن بیان نقطه نظرات نظریه پردازان و شهر سازان به بررسی پیشینه تاریخی- اجتماعی قانون شهرداریها و بررسی کلی و محتوایی و جایگاه شهرونداندر قانون مزبور پرداخته شده است و بهره سخن اینکه در مجموع قوانین شهرداریها،موضوع شهروندی جایگاهی ندارد و هنوز بستر مناسب برای نهادینه سازی شهروند مداری در کشور وجود ندارد.