مقایسه عملکرد لاین گندم متحمل به خشکی ‭12-90-CD‬با رقم پیشگام در شرایط زارعین

بیش از ‮‭800‬ هزار هکتار از اراضی زیر کشت گندم آبی در مناطق سردسیر کشور واقع شده است که اختصاص به کشت گندم های زمستانه و بینابین دارد. استان چهارمحال و بختیاری با ارتفاعی بیش از یک هزار و پانصد متر از سطح دریا، دارای زمستان های نسبتا سرد و طولانی است. سرمای شدید زمستان در اغلب سال ها و سرمای دیررس بهاره در بعضی از مواقع و بعضی بیماری ها به خصوص زنگ زرد از عوامل محدود کننده تولید گندم این استان است. سطح زیر کشت گندم آبی در این استان، ‮‭24‬ هزار هکتار و گندم دیم ‮‭37‬ هزار و ‮‭500‬ هکتار می باشد. با توجه به عوامل محدوده کننده تولید در این مناطق از قبیل سرمای شدید زمستانه، سرمای دیررس اوایل بهار، بیماری مهم زنگ زرد، پراکندگی و تنوع شرایط زراعی و حساس شدن ارقام قبلی به بیماری زنگ زرد و از همه مهمتر خشکسالی های پی در پی اخیر و محدودیت منابع آب در اکثر مناطق، کاهش آبیاری آخر فصل که به ناچارکشاورزان در بهار آبیاری آخر فصل را در گندم قطع و به زراعت های تابستانه (سیب زمینی) اختصاص می دهند و نتیجه مطلوب از کشت ارقام پرتوقع به آبیاری را به دست نمی آورند،همچنین دمای بالای محیط به ویژه در ماه های تیر و مرداد و کاهش سطح سفره های آب زیر زمینی، ایجاد ارقامی که بتوانند در هر دو شرایط معمولی و آبیاری محدود آخر فصل (خشکسالی) محصول بیشتر و مطمین تری تولید کنند و علاوه بر تولید محصول بیشتر از نظر کیفیت نانوایی نیز باید قابل قبول باشد اهمیت بسیار زیادی دارد. بدین منظور جهت ارزیابی رقم مناسب جهت کاشت در منطقه این طرح تحقیقی ترویجی در سال زراعی ‮‭93-94‬ در منطقه بروجن در زمینی به مساحت یک هکتار اجرا گردید که در این طرح لاین ‮‭90-12‬‭-CD ‬با میانگین عملکرد دانه مود قبول در شرایط تنش خشکی به همراه رقم پیشگام با متوسط عملکرد در شرایط آبیاری محدود با قطع آبیاری در مرحله شکم خوشه ای ‮‭5/146‬ تن در هکتار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم پیشگام نسبت به لاین ‮‭90-12‬‭-CD ‬از عملکرد بالاتری به میزان ‮‭13‬ درصد در شرایط خشکی آخر فصل برخوردار است. کلمات کلیدی: گندم آبی، مناطق سردسیر، ارقام جدید، خشکسالی