بررسی و شناسایی شش ویروس بیماری زای زنبورعسل در زنبورستان های مشکوک به بیماری ویروسی در ایران به روش ‭RT-PCR.‬

در این مطالعه با استفاده از روش حساس، سریع و اختصاصی ‭RT-PCR ‬بررسی عفونتهای ویروسی‭SBV - CBPV- ABPV - DWV- BQCV- KBV‬در نمونه های زنبور بالغ که از کلنی های به ظاهر سالم با سابقه بیماریهای انگلی، علایم لرزش، فلجی و مرگ (علایم مشاهده شده نمی توانست تنها به بیماریهای انگلی، باکتریایی و قارچی منتسب گردد) گرفته شده و به بخش زنبور عسل موسسه رازی ارسال شده بود، انجام گردید. نمونه ها از ‮‭23‬ استان با شرایط جغرافیایی متفاوت شامل: آب و هوای خزری، کوهستانی، بیابانی و نیمه بیابانی اخذ شد. مطالعه انجام شده اولین بررسی مولکولار بر روی پراکندگی 6 ویروس در زنبورستانهای ایران بوده، که بخشی از مطالعه جامع کاهش و یا ریزش غیر طبیعی زنبوران بالغ در کلنی های زنبور عسل در کشور می باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که ا ز ‮‭156‬ نمونه، تعداد 9 نمونه (‮‭5/8‬ %) از نظر ‭ABPV‬، تعداد ‮‭40‬ نمونه (‮‭25/6‬ %) از نظر ‭BQCV‬، تعداد ‮‭29‬ نمونه (‮‭18/5‬ %) از نظر ‭SBV‬، تعداد ‮‭12‬ نمونه (‮‭7/7‬ %) از نظر‭CBPV‬، تعداد ‮‭34‬ نمونه (8/%‮‭21‬) از نظر ‭DWV‬، و تعداد 7 نمونه (‮‭4/5‬ %) از نظر ‭KBV ‬مثبت بودند. همچنین نتایج حاکی از ان است که ‮‭83‬ نمونه از ‮‭156‬ نمونه (‮‭53/2‬ %) حد اقل با یک ویروس آلوده بودند. بیشترین فراوانی آلودگی مربوط به ویروس ‭BQCV ‬بود. و سپس در رتبه های بعدی ‭DWV ‬، ‭SBV ‬، ‭CBPV ‬، ‭ABPV ‬و ‭KBV ‬قرار دارند. ‮‭62/65‬ % از نمونه ها ی مثبت تنها با یک ویروس، ‮‭21/69‬ % نمونه ها با 2 ویروس، ‮‭10/85‬ % نمونه ها با 3 ویروس ‮‭4/81‬ % نمونه ها با 4 ویروس بطور همزمان آلوده بودند. ویروسهای دفورمه شدن بالها وملکه و نوزاد کیسه ای بیشترین فراوانی را داشتند. بررسیها نشان می دهد که 5 استان تنها با یک ویروس (استانهای کرمانشاه، خراسان جنوبی، همدان، گلستان و مازندران)، 4 استان با 2 ویروس (استانهای اردبیل، زنجان، کهگیلویه و بویر احمد، کرمان)، 4 استان با 3 ویروس (مرکزی، سمنان، گیلان، البرز)، 1 استان با 4 ویروس (چهار محال بختیاری)، 4 استان با 5 ویروس (خراسان رضوی، خراسان شمالی، آذربایجان شرقی و قزوین)، آلوده بودند. ‮‭18‬ استان از ‮‭23‬ استان نمونه گیری شده (%‮‭78‬) حداقل با یک ویروس مثبت بودند. بیش از %‮‭70‬ استانهای مثبت با 2 ویا بیش از 2 ویروس آلوده بودند (‮‭13‬ استان از ‮‭18‬ استان). دلایل مربوط به نوع و میزان پراکندگی ویروس چندان واضح نیست و احتمالا عواملی مانند مدیریت زنبورستانها و کیفیت مهارتهای عملی زنبورداران و از سوی دیگر حضور میزبانان و یا حاملین جایگزین دیگری برای این ویروسها، در این مسیله نقش دارد. گسترش جهانی مایت واروا دستراکتور در کلنی های زنبور عسل تاثیر معنی دار برآلودگی ویروسی زنبوران دارد و از طرفی مایت واروا یک ناقل مهم ویروس ها محسوب می شود.بررسی نقش واروا دستراکتور و نوزما در انتقال ویروسها همچنان نیاز به تحقیقات بسیار بیشتری دارد. کلمات کلیدی: ویروسهای زنبور عسل، فلجی حاد، فلجی مزمن، نوزاد کیسه ای، تغییر شکل بالها، ویروس کشمیر، ‭RT-PCR‬، ایران