اثر برنامه خوراک دهی و مکمل های ویتامینی- معدنی بر عملکرد، ایمنی و سندرم آسیت در جوجه های گوشتی آرین

به منظور بررسی اثرات سلنیوم و ویتامین های E، ‭C ‬و کولین و همچنین برنامه ی غذایی در جیره جوجه های گوشتی بر روی عملکرد، ایمنی و سندرم آسیت آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به روش فاکتوریل با دو برنامه خوراک دهی و سه جیره غذایی با 5 تکرار و ‮‭30‬ قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار به مدت ‮‭42‬ روز انجام شد. برنامه ی خوراک دهی شامل دو برنامه دسترسی آزاد و یک ساعت خوراک دهی با 3 ساعت محدودیت بود. جیره های غذایی شامل جیره ی پایه به همراه ‮‭250‬ واحد بین المللی ویتامین ‮‭300 , E ‬میلی گرم در کیلوگرم ویتامین ‭C ‬و ‮‭0/3‬ پی پی ام سلنیوم آلی و جیره پایه به همراه ‮‭250‬ واحد بین المللی ویتامین E، و ‮‭300‬ میلی گرم در کیلوگرم کولین و ‮‭0/3‬ پی پی ام سلنیوم آلی بود. در طول آزمایش صفات وزن، خوراک مصرفی، افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی، تلفات به صورت هفتگی و شاخص تولید مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد وزن بدن و خوراک مصرفی در سنین مختلف تحت تاثیر تیمارهای مختلف قرار نگرفت. استفاده از برنامه ی خوراک دهی سبب بهبود ضریب تبدیل (‮‭1/12‬) در مقایسه با دسترسی آزاد (‮‭1/159‬) در سن ‮‭14‬ روزگی شد(‮‭0/01‬‭> P). ‬این بهبود در سن ‮‭42‬ روزگی نیز مشاهده شد به طوریکه در این سن گروه های دارای برنامه محدودیت ضریب تبدیل ‮‭1/792‬ و گروه های فاقد برنامه ‮‭1/819‬ را دارا بودند. درصد لاشه، ران، سینه و چربی حفره بطنی نیز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت(‮‭0/05‬ ‭P> ). ‬درصد ماندگاری گروه دارای برنامه و تغذیه شده با افزودنی در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار نداشت. اثر استفاده از افزودنی و اثرات متقابل بین استفاده از افزودنی و برنامه خوراک دهی بر شاخص تولید معنی دار بود(‮‭0/05‬‭> P). ‬بطوریکه گروه دارای برنامه خوراک دهی و بدون افزودنی بالاترین شاخص تولید و گروه با برنامه خوراک دهی و تغذیه شده با ویتامین E، سلنیوم و ویتامین ‭C ‬کمترین شاخص را دارا بودند. اثرات برنامه خوراک دهی بر عیار آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند‭(SRBC) ‬و نیز تیتر ایمنوگلوبولین ‭M ‬معنی دار بوده(‮‭0/05‬‭P<)‬، ولی اثرات آن بر تیتر ایمنوگلوبولین ‭G ‬معنی دار نبود. اثر افزودنی ها بر عیار آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند در سطح‮‭0/041‬ ‭p= ‬و برای ایمنوگلوبین ‭G ‬در سطح ‮‭0/087‬ ‭p= ‬و برای ایمنوگلوبین ‭M ‬در سطح ‮‭0/01‬ ‭p= ‬معنی دار بود. اثرات متقابل برنامه خوراک دهی و افزودنی بر عیار آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند و تیتر ایمنوگلوبولین ‭G ‬در سطح ‮‭0/07‬ ‭p= ‬و ‮‭0/001‬ ‭p= ‬معنی داربوده ولی بر ایمنوگلوبولین ‭M ‬اثر معنی دار نداشت. بررسی فراسنجه های مربوط به آسیت نشان داد برنامه خوراک دهی و استفاده از افزودنی ها بر میزان هماتوکریت، درصد قلب، نسبت بطن راست به کل بطن ها و هورمون های تیروییدی T3 و T4 اثر معنی داری نداشت. کلمات کلیدی: برنامه خوراک دهی، افزودنی ویتامینی- معدنی، عملکرد و خصوصیات لاشه، ایمنی، آسیت، جوجه های گوشتی.